Een ongeveer parallel met deze loopende categorie vormt die
der volontairs welke op een zeer gering salaris in dienst treden
doch bij goed gedrag en geschiktheid vlugger van de eene af-
deeling naar de andere kunnen overgaan zoodat zij gewoonlijk
reeds na één a twee jaren tot de examens als boven bedoeld
kunnen worden toegelaten.
Een derde groep bibit voor vliegtuigmakers en monteurs wordt
gevonden in bij de L. A. gedetacheerde militairen. Bij den vlieg-
dienst n. 1. kunnen en zulks in tegenstelling met den technischen
dienst alleen militaire monteurs worden toegelaten. Tot voor
kort waren de resultaten van deze opleidingen geenszins gun
stig te noemen. De vakkennis van velen was zeer gering terwijl
ook de aanleg en de karaktereigenschappen zoowel als de ont
wikkeling van verschillende candidaten veel te wenschen over
lieten. Herhaaldelijk moesten dan ook militaire monteurs of leer
ling-monteurs worden ontslagen dan wel naar den troep worden
teruggezonden. Thans, nu onder de jongere Europeesche mili
tairen een grooter quantum met voldoende vakopleiding wordt
aangetroffen en ook het gehalte wat schijnt te zijn vooruitgegaan
heeft men de eischen hooger kunnen stellen (uitmuntend gedrag
en grondige vakkennis als bankwerker) waardoor de opleiding
dezer groep zich momenteel gunstiger laat aanzien dan voorheen.
Eenige meerdere bibit zou voor de militaire monteurs o. a. kunnen
worden verkregen door een gedeelte der inlandsche helpers der
vliegtuigafdeelingen te vervangen door europeesche militairen. De
goede elementen worden dan spoedig onderkend en zouden
eventueel eenige vakkennis kunnen opdoen gedurende hun hel-
perstijd, terwijl ook, zonder op den huidigen helper, waarmede
geen slechte resultaten zijn bereikt, af te dingen, de waarde van
het escadrille te velde zeker zou worden verhoogd.
Door verschillende oorzaken is in den loop der tijden een
tekort aan vliegtuigmakers en monteurs ontstaan zoodat zoowel
bij den Technischen Dienst als bij den Vliegdienst de toch al
niet ruim voorziene formatie nog gapingen vertoont. Voornamelijk
moet dit worden toegeschreven aan een achter de behoefte aan-
loopen waardoor men de noodige aanvulling door opleiding
trachtte te verkrijgen op het moment dat het tekort reeds ont
staan was, zoodat men thans nog eenige jaren ten achter is.
Aanvulling uit de arbeidsmarkt n. 1. van monteurs of vlieg
tuigmakers komt wel voor doch is tot op heden tot zeldzame
gevallen beperkt gebleven. Het ergste tekort doet zich voor bij
den vliegdienst aangezien aldaar uit den aard der zaak alleen
militaire monteurs kunnen worden geplaatst. Eerst sedert kort
n. 1. is daar de formatie op peil gebracht (welke uitbreiding om
bezuinigingsredenen langen tijd op zich had laten wachten)
evenwel zonder dat over de reserves voor aanvulling kon worden
beschikt. Een hinderpaal vormt bovendien de medetelling van
met Europeesch verlof vertrokkenen in de sterkte van het korps.
471