volgens den berichtofficier de naar het Zuiden gezonden afdee-
lingen (Passenheim) weer ingetrokken hebben en zou nu in zijn ge
heel bij Wartenburg staan of zelfs naar Ailenstein gemarcheerd zijn
Dat Generaal von Mackensen reeds lang naar het Zuiden was
afgemarcheerd, was dus den berichtofficier ook onbekend
Von Hindenburg zag nu van een samentrekken van I Res K
tegen Rennenkampf af en liet dit korps opdragen de vervolging
met de meeste energie in Zuidelijke en Zuid-Oostelijke richting
voort te zetten.
Teneinde er zeker van te zijn, dat de Rus niet ontkwam, werd
bovendien het reeds vermelde bevel voor een Brigade van de
1ste Cavalerie-Divisie gegeven.
Von Mackensen moest nu de vrijheid van handelen tegen Ren
nenkampf verzekeren. Hij kreeg bevel 10 uur 's avonds ver
zonden—den volgenden morgen 6 uur gereed te staan voorden
afmarsch en ter plaatse nadere bevelen af te wachten. Von Hin
denburg voegde eigenhandig de volgende woorden aan het bevel
toe„Ich erwarte, dasz meine Befehle genau befolgt werden.
Bei der gegenwartigen complizierten Lage ist dies doppelt
dringend erforderlich."
Met den besten wil kon von Mackensen aan het bevel niet
voldoen, want op het oogenblik dat het bevel van het legercom-
mando uitging, was hij met de voorste afdeelingen van zijn korps
reeds dicht bij PassenheimEerst den volgenden middag om
half vijf ontving hij het bevel.
Uit een en ander blijkt wel, dat het opperbevel zóódanige
verzwakking als in werkelijkheid tegenover Rennenkampf plaats
vond, niet gewild heeft.
In het Hoofdkwartier begon men intusschen te vreezen, dat de
omsingeling niet meer zou gelukken. Dit blijkt ook uit de tele
fonische melding, 's nachts omstreeks half één door Ludendorff
aan de Opperste Leiding gezonden, waarin o. m. werd gezegd
„Die Schlacht ist gewonnen, Verfolgung wird morgen fortgesetzt.
Eine Einkesselung der zwei russ. Armeekorps wird wohl nicht
mehr gelingen." Het optimisme, dat uit het drie uren eerder ge
zonden bericht bleek, was belangrijk gedaald.
29 30 Augustus. (Schets 5).
In den voormiddag van den 29sten kreeg het legercommando
klaarheid over de plaatsen waar de korpsen zich bevonden,
waarbij dus ook bleek, dat XVII L. K. niet bij Wartenburg noch
bij Ailenstein stond. Teneinde nu het van de zijde van het
714
In tegenstelling met Walter Elze (blz. 142) meenen we, dat het bevel
voor de Cav. Brig, gegeven werd, omdat de operatiën van 1 Res. K. niet
voldoende resultaat hadden opgeleverd en niet wegens het uitvallen van
XVII L.K. Het uitvallen van XVII L. K. werd reeds 's middags vermoed en
als dat de reden was, dan had de opdracht voor de Cav. Brig, reeds veel
eerder gegeven kunnen zijn. M.
