Laat op den morgen bleek dat eenige ver achteraf reeds vroeg
in den morgen gevormde, gewondennesten door het geneeskundig
personeel niet waren opgemerkt en dus ook niet voorzien van
ï^de Kruis-viaggetjes In oorlogstijd zal uit gewondennesten
door bij bewustzijn verkeerende gewonden geneeskundig perso
neel (met Roode Kruis-embleem) worden aangeroepen. Dit was
nu niet geschied. Bij oefeningen dient derhalve door de Inf
officieren dit aan de denkbeeldige gewonden te worden geïnstrueerd.
Teneinde een indruk te geven van de capaciteit eener hoofd-
verbandplaatsafdeeling, zijn het aantal en de aard der verwon
dingen met willekeurig genomen, doch berekend aan de hand
van Visbecq et Jeandidier, „Guide pour le service de santé en
dT„Pwereldgoorr|og: U"gaVe ,923'8ebaseerd de van
Uitgaande van een vierdaagsch gevecht, rekenen de schrijvers
den eersten en tweeden dag de bloedigste, waarbij op elk dier
dagen per divisie van 10.000 combattanten 500 a 600 gewonden
vallen, de dooden hieronder begrepen
Teneinde geen geflatteerde cijfers te krijgen is op dezen basis
gewerkt, hoewel in onze omstandigheden de verliezen normaal
geringer zullen zijn dan in den stellingoorlog.
Daar staat tegenover, dat in deze cijfers geen gaszieken zijn
begrepen, we ke op het Westfront 1/3 van het aantal verliezen
uitmaakten. In den bewegingsoorlog zal dat getal wel niet zoo
hoog zijn, terwijl hier te lande de bekende andere omstandighe
den nog meewerken om de gasverliezen te verkleinen, mits wij
een bruikbaar gasmasker h:bben. De schrijvers van bedoelden
gids, die 500 a 600 gewonden als „pertes fortes" aanduiden
vermelden trouwens, dat zware verliezen in dezelfde zone gelijk
tijdig door gas en door vuur niet werden geconstateerd, hetgeen
zich verklaren laat. 8
Hoe het ook zij, de basis van 50 a 60 gewonden per 1000 man
in gevecht op 11 September j. 1. scheen zeer wel aanvaardbaar
en zeker niet te gunstig voor ons.
Aan de hand van meergenoemden gids werden nu de volgende
berekeningen gemaakt en op de aan de oefening voorafgaande
en op September j.l. gehouden bijeenkomst besproken.
Op 1000 man 50 a 60 gewonden.
Per bataljon a 750 man 37 a 45, zeg 40 gewonden.
Hiervan 10 dooden, 30 gewonden.
Van 30 gewonden worden 2 door het geneeskundig personeel
in voorste lijn teruggezonden naar hun afdeeling.
Van 28 gewonden kunnen zich 70 °/0 dus 20 zelf of gesteund
door anderen, naar de hulpverbandplaats begeven, terwijl 8 daar
heen gedragen moeten worden.
Op de hulpverbandplaats is de energie van velen uitgeput,
anderen verliezen door medisch ingrijpen (spalken, injecties, enz.)
hun marschvaardigheid.
828
