Tegimentsarts tijdelijk de zorg op zich neemt. Als regel zullen in
den beginne nog weinig of geen gewonden aankomen op de
nieuwe hulpverbandplaats. Het bekendmaken van de verplaatsing
van de hulpverbandplaats op het gevechtsterrein is in de practijk
zeer moeilijk, ook al werkt men (OVQD punt 36 (2) met
duidelijke handwijzers. Bovendien krijgt de nieuwe hulpverband
plaats soms een wagenplaats; in elk geval moet de verandering
ook bekend worden gemaakt aan de chauffeurs van de zieken
auto's. Het inpakken en weer uitpakken van het materiaal van
de hulpverbandplaats alsook het verplaatsen zelf, vergt veel kost
baren tijd.
Wat betreft het 9e. Bat., dit had vele gewondennesten gekre
gen langs den weg Leuwigadjah Tjipanggoelaan, toen deze weg
vuurvrij was. Wellicht hadden hier auto's de gewonden kunnen
ophalen, zonder dat de hulpverbandplaats ware verplaatst ge
worden.
De eerste bataljons-arts van het 4e. Bat. liet bij verplaatsing
personeel achter op de oude hulpverbandplaats om het genees
kundige personeel en de gewonden aan te zeggen naar de nieuwe
hulpverbandplaats, verder naar voren gelegen, te komen. Dit is
niet juist. In de eerste plaats willen de gewonden na zich ver
wijderd te hebben uit de vuurlinie, tot geen prijs weer naar
voren; bovendien moeten zij toch weer naar achteren.
De beschreven moeilijkheden bestaan overigens mutatis mu
tandis ook bij het veranderen van een commandopost tijdens
het gevecht en zijn dus voor troepenofficieren zeer begrijpelijk.
Een goede oplossing is soms ook als men waar mogelijk bij
2 strijdende bataljons slechts 1 hulpverbandplaats opricht, deze
kan dan blijven als de troep vooruit gaat, terwijl men de tweede
nog beschikbare hulpverbandplaats vooruit opricht Bij deze
oefening was dit misschien wel mogelijk geweest, namelijk eerst
een hulpverbandplaats in W. uitgang Leuwigadjah, en later de
tweede in Lio 1.
Men moet met het verplaatsen van een hulp
verbandplaats niet te voorbarig zijn, terwijl
als regel pas verplaatst mag worden als geen
gewonden meer aankomen.
Omstreeks negen uur werd op de hoofdverbandplaats bericht
ontvangen, dat de weg Tjimindi—Leuwigadjah niet meer onder
vuur stond, en daarop werden de zieken- en personenauto's met
brancard Vennik ter beschikking gesteld van den Regimentsarts.
Del 3 tranportafdeeling en 24 muzikanten waren reeds eerder
afgemarcheerd en gedekt opgesteld achter de hulpverbandplaats
van het 9e bat. Door den regimentsarts waren overeenkomstig
'OVGD punt 39 (4) voor ieder bat. reeds dadelijk 10 man met
1 brigadier-ziekenverpleger aangewezen, die om half negen naar
831
