mede dus ten nauwste samenhangt de bouw van onze magazijnen
voor opbewaring van die hoeveelheden.
De magazijnsvoorraad is afhankelijk van de productie Men
diene zich nauwkeurig op de hoogte te stellen van de verhouding
die er zal bestaan of alreeds bestaat tusschen de grondstoffen en
het afgeleverde product, deze factor is van het meeste belang
want al loopt een bedrijf een tijd lang vol, toch komen eens de
perioden van weinig werk. We zijn dus verplicht het mini
mum, het maximum en het normale verbruik van onze te ver
werken grondstoffen te kennen. Te groote magazijnsvoorraad is
kapitaalsverlies, doch brengt tevens de risico met zich dat we
te duur koopen en als het oogenblik van verbruik daar is, we op
de markt veel goedkooper terecht kunnen. Ook een magazijns
voorraad die berekend is op alle eventueele mogelijkheden van
het bedrijf, is verkeerd.
Hier in Indie verkeeren we ten dien aanzien in een speciale
positie.
Toch kan niet genoeg gewaarschuwd worden tegen het opleggen
van te groote voorraden, die men dan plotseling na jaren opbe-
waren, met daaraan klevend renteverlies, daarna met veel kapi
taalverlies, als z. g. n. overtollige goederen van de hand moet doen.
Vooral fnuikend als men korten tijd nadien plotseling een bestelling
krijgt, waarbij men die vroeger overtollige materialen toch moet
gebruiken en ze dan weder in kan koopen tegen den gangbaren
marktprijs. 6
Het boekje „overtollige goederen" spreekt voor zich zelf en
behoeft niet gecommentarieerd te worden.
Op de verdere details van het werkplan en uitvoering zal ik
terugkomen bij de behandeling van personeel, leiding, enz,
slotte wil ik het nog even hebben over het vestigings
plan" bij het in het leven roepen van een bedrijf, dient dit met
uiterste nauwkeurigheid onder de loupe te worden genomen.
Vele faillissementen zijn het gevolg van een verkeerde ligging.
Natuurlijk zal hiervan bij een overheidsbedrijf geen sprake zijn
maar daar wordt instede van een bankroet de post uitgaven dus
danig opgevoerd dat men verbaasd staat over het geldverslindend
bedrijf.
Gelukkig is dit bij geen onzer Artillerie inrichtingen in die
mate het geval al zou door een andere terreinkeus meer naar het
wooncentrum toe gelegen nog wel iets te besparen zijn geweest
ïn^het midden latende of een dergelijk groot terrein aanwezig
Ter bepaling van de capaciteit van het bedrijf moet men uitgaan
van dat onderdeel, dat het geringste vermogen heeft, hierbij
rekening houdend met eventueele aanschaffing van buiten. Zoo
zal b. v. een gieterij dusdanig moeten zijn ingericht dat zij altijd