De werklieden stroomen binnen en begeven zich naar de pen-
ningkasten, (zie afbeelding 5) waaruit elk zijn fabriekspenning
neemt, en spoeden zich naar de werkplaatsen, waar de opzichter
van elke werkplaats appèl houdt en de werklieden indeelt.
Zeven uur Een doordringend gebrom van het ring-
signaal dat in elke werkplaats luidt weerklinkt (we zouden het
kunnen vergelijken met een verkouden claxon), de motoren wor
den aangezet, komen spoedig op toerental en langzaam eerst,
daarna vlugger tot het normale is bereikt, zet het bedrijf zich in
beweging. De werklieden hebben hun gereedschappen ter hand
genomen, de verschillende banken worden bediend en over het
geheele fabrieksterrein begint het intensieve leven, het gedruisch
van een groote fabriek. Het mechanisme is in gang gezet en zal
zich met een half uur tusschenpoos op gang moeten houden tot
half vier in den middag.
Ziezoo, Mijne Heeren, ge hoort het, we kunnen beginnen de
werkplaatsen binnen te gaan en zullen dan aanvangen met de
meest noordelijk gelegen ruimte om in het zuiden te eindigen,
in de hoop, dat er juist gegoten zal worden wanneer we bij de
gieterij zijn aangeland. T
Maar ge kunt er gerust op zijn, want dit schouwspel zal U
niet onthouden worden.
Wilt me dan volgen. We begeven ons naar het ziekenrapport.
Het is juist aangevangen en een twintigtal werklieden verdringen
zich voor de beperkte ruimte, om van onzen korporaal genees
kundige, de noodige heeling voor hun aardsch omhulsel te ont
vangen.
Van hier gaan we de penningkasten bezichtigen en we zien
den portier ijverig bezig met het opnemen van de penningen
welke niet zijn afgehaald door de werklieden en die dus op het
werk ontbreken.
Een vluchtig bezoek aan de portiersloge met de telefooncen
trale aeeft ons de overtuiging dat er weer gang in zit, want de
mandoer der telefoon heeft geen oogenblik rust. Alle werkplaatsen
hebben een eigen telefoontoestel dat verbonden is met de directie,
de bedrijfsleiders, hoofd bureau-administratie, hoofd werktuig
kundige afdeeling, de boekhouding, en de magazijnsdienst, alles
door tusschenkomst van de centrale. Twee stadslijnen zijn even
eens nagenoeg steeds in gebruik.
Wij wandelen nu langs de lorriebaan, die alle werkplaatsen
onderling verbindt, door alle werkplaatsen heen loopt en uitgaat
van de expeditie, naar de Zadelmakerij.
Een beeld van het werkplaatsencomplex geeft afbeelding b.
De gebouwen aan de linkerzijde zijn de metaalwerkplaatsen,
terwijl rechts vooraan nog juist de wacht met de telefoon cen
trale is te zien, waarachter de expeditie is gelegen. Wat ge dus
hier aanschouwt is het halve emplacement aan de voorzijde ge
zien Het moet u opvallen hoe goed onderhouden en zindelijk
1019
