den handel te betrekken, terwijl bij overbelasting van de hout
werkplaatsen en dus van de zagerij het zeer zeker, voor spoed-
werk, aanbeveling verdient om bezaagd hout af te nemen.
Toen dan ook eenigen tijd geleden door de Intendance een
groote bestelling pakkisten werd geplaatst en deze bestelling
onmiddellijk moest worden uitgevoerd, zijn de daarvoor be-
noodigde doerenplanken uit den handel aangekocht en in de
daarvoor bestemde loodsen droog opbewaard, tot het verbruik
in de fabriek.
Op afbeelding 12 ziet ge deze ruime stapelloodsen gevuld met
doerenplanken, terwijl de aanvoer, zie de waggon in lossing, in
vollen gang is.
In de machinale afdeeling zijn de navolgende machines op
gesteld: zeven houtdraaibanken, zeven lintzaagmachines, drie
cirkelzaagmachines, een Kirchner s vlakbank, zeven schaafmachi
nes, waaronder twee vierzijdige schaafbanken, een reebank en
stokkenschaafmachine, een freesmachine, een kettingfreesmachine,
een boor - en freesbank, een copieerbank, een viervoudige-copieer-
bank een zaagmachine, twee automatische zagenslijpmachines,
een boor - en steekbank, een viervoudige zwaluwstaartmachine,
een universeele wielmachine, een ponswerktuig en een boor
machine, terwijl tevens beschikt wordt over twee zagenlasch-
machines.
Een goed overzicht van de machinale houtbewerking vindt ge
in afbeelding 13.
Het treft U dadelijk, dat in dit gedeelte van de fabriek, nergens
een spoor van stof, zaagsel en krullen is te vinden.
Een exhaust of stofafzuiginrichting zorgt hiervoor, zoodat elk
stofje onmiddellijk wordt verwijderd uit de fabriek en buiten
verzameld wordt.
Op de foto zijn boven de machines de zware pijpen te zien
die voor deze afzuiginrichting worden gebruikt.
De verzamelpijpen met een middellijn van 60 cm. zijn gelegd
in een kelder onder de machinale afdeeling.
Ook het drijfwerk voor deze machines is op zeer doelmatige
wijze opgeborgen in dezen kelder, zoodat ook hier weder het
absoluut gemis aan drijfriemen en loopend werk boven den be-
ganen grond de veiligheid ten goede komt.
We zullen nu de verschillende banken eens langs joopen en
een korte beschrijving geven van hun doel en werkwijze.
We beginnen met de houtdraaibanken. Deze machines hebben
uit den aard der zaak veel overeenkomst met de draaibanken
welke in de metaalbewerking worden gebruikt. Het drijfwerk
onderscheidt zich nagenoeg niet van die uit de metaalwerkplaat
sen, alleen ontbreken hier de verschillende wisselwielen, daar een
1026
