Moltke kiest als oplossing: aanval op de linkerflank van hei
Narew-leger. Daartoe worden aangetrokken het korps ad 4 en 1
korps uit het N. naar Sensburg (in het N. blijven dus V/2 korps
-}- 1 cav. div. tegenover het Njemen-leger).
M. a. w. verwaarloosd worden reeds dadelijk twee hoofdbegin
selen van Schlieffen: alles bijeen halen vooi den beslissenden slag
(l/2 korps wordt achtergelaten) en op den vleugel, waar men de
beslissing zoekt, onverwachts en uit de diepte aanvallen (Moltke
laat 4 van zijn 6 korpsen in front).
„Wie soil der feindliche Flügel angegriffen werden? Nicht mit
einein Korps oder mit zwei Korps enz
Nicht auf den Flügel, sondern auf die Rückzugslinie musz der
Marsch gerichtet sein
Schlieffen had, tegenover Moltke, ten aanzien van deze beide
beginselen blijkbaar vergeefs gepredikt!
In de motiveering van zijn besluit wijst Moltke erop, dat hij zich
niet eerst tegen het Njemen-leger richt (dus in tegenstelling met
Schlieffen), omdat hij daar de eenige winkans ziet in een omvatting
uit het N. waartoe hij den tijd niet toereikend acht (hij ontkent of
wenscht niet te aanvaarden de kans, door Schlieffen bij de opgave
van 1901 uitgewerkt, om via de vesting Lötzen door de merenlinie
heen zich tegen den Z. vleugel te richten).
De zoodoende mogelijke dubbele omvatting verwerpt hij even
zeer, omdat inmiddels het Narew-leger, onder terugwerping van
het zwakke Duitsche scherm, kan opmarcheeren tegen zijn rug
(„denken Sie dabei nicht etwa an Ihren Rücken was
de opvatting van Schlieffen).
En wat moeten de Duitschers doen, indien de Russen tijdig terug
gaan?
Moltke durft „die Kühnheit des operativen Gedankes und das
Wagnis" niet aan.
Een zuivere beoordeeling eischt, dat zijn bezwaren tegen de inder
daad hier bijna aangeboden kans voor de dubbele omvatting in hun
geheel worden weergegeven (men vergete niet, dat de Russ.
Japansche oorlog nog nawerkte op de tactische inzichten).
„Aber selbst wenn die Njemenarmee standhalt (en dat was toch
vrijwel aan te nemen, gezien den opzet der Russische operatic)
darf man auf einen schnellen Erfolg nicht hoffen. Das moderne
Gefecht, vor allern das Frontalgefecht (en dat wilde Schlieffen
juist zooveel mogelijk voorkomen; zie: Krieg in der Gegenwart)
wird ein langes, mühsames und blutiges Ringen sein. Die Starke
der Front ist mit der Vervollkommung der Feuerwaffen dauerend
gewachsen, und die Erfahrungen der modernen Kriege bezeugen es,
dasz der Sieg fast immer nur durch die Umfassung erzwungen
wird. Eine solche ist aber hier im Norden durch den Pregel sehr
erschwert".
1071