I R. korps op de Angerapp, r. vl. aan de Mauersee;
XVII op Darkehmen (N. van I. R. korps);
6e LW^brigade achter de meren' ter hoogte V3n Lötzen~
Hoofdreserve Königsberg: op Insterburg.
2e L. W. brigade: blijft bij Tilsitt.
I korps blijft bij Gunibinnen;
1 cav. div. blijft voor den linkervleugel.
Aan deze concentratie ligt ten grondslag de door onjuiste berich
ten verkregen indruk als zoude het Njemen-leger hoofdzakelijk in
front tegen de meren en dus niet Noordwaarts daarvan op-
marcheeren.
De opzet voor den slag is: 3e R. D. -j- 6e L. W. br. houden den
frontaanval tegen; de hoofdmacht grijpt uit de omgeving Insterburg
de Russen op hun r. flank aan.
De concentratie als zoodanig breekt echter reeds met de Schlief-
fensche grondgedachte: zoo sterk mogelijk op het beslissende punt
zijn.
Nóch Prittwitz, nóch Waldersee aanvaarden den raad van Griinert
en Hoffmann om ook het XX korps en de 7e L. W. br., en in ieder
geval de 7e L. W. br. aan te trekken.
„Denken Sie dabei nicht etwa an Ihren Rticken
De eerste „F r i k t i o n".
En inmiddels ontstaat de eerste „F r i k t i o n".
„Friktion", aldus Clausewitz", ist der einzige Begriff, welcher
dem ziemlich allgemein entspricht, was den wirklichen Krieg von
dem auf den Papier unterscheidet".
De militaire machine lijkt in wezen zoo eenvoudig en zoo een
voudig te hanteeren, en toch bestaat geen enkel deel ervan uit één
stuk; het geheel is samengesteld uit individuen „davon jedes seine
eigene Friktion nach allen Seiten hin behaltDiese entsetz-
liche Friktion, die sich nicht wie in der Mechanik auf einige
Punkten konzentrieren laszt, ist deswegen überall im Kontakt mit
dem Zufall und bringt dann Entscheidungen hervor, die sich gar
nicht berechnen lassen, eben weil sie zum groszen Teil dem Zufall
angehören".
De eerste Friktion veroorzaakt de cdt. van het I korps, die
ondanks het categorische verbod om in geen geval uit de lijn Gum-
binnen-Goldap voorwaarts te gaan men herinnere zich, hoe
Schlieffen juist instede van voorwaarts te gaan, terugtrekkende
den tegenstander tot aan de Westzijde der meren wilde lokken! -
eigener initiatief gaat batailleeren, oprukt tot aan de grens (Stal-
lupönen) en het bovendien onnoodig oordeelt dit oprukken aan
het legercommando mee te deelen.
1078
