IX. Een effen camouflage middel kan niet on
herkenbaar worden gemaakt door het de
kleur van de omgeving te geven (zie III).
Natuurlijk materiaal heeft de kleur van de omgeving. Toch
is deze overeenstemming niet voldoende, daar het grootere licht
effect van horizontaal liggende camouflages tegenover een om
geving waarin hetzelfde materiaal rechtopstaand voorkomt, voor
den luchtwaarnemer den kleurindruk verdringt en de camouflage
zichtbaar maakt (een bedekking met bundels frisch gras biedt
b. v. bij waarneming uit de lucht niet denzelfden aanblik als
het omringende grasland bedekking met graszoden zal daarom
de voorkeur verdienen).
X Een natuurlijk camouflagemiddel dient ook
in den natuurlijken stand te worden opge
steld (zie III en IX).
De algemeene fout om bij het ter camouflage beplanten van
een stuk omgewerkten grond, te weinig plantmateriaal te gebrui
ken, is het gevolg van de omstandigheid dat de grondwaarnemer
de gewassen zich tegen elkaar ziet afteekenen en daardoor het
bewerkte terrein waarneemt in de kleur van de gebruikte plant
soort. De kleurindruk, dien hij krijgt is niet dezelfde als die
van den luchtwaarnemer - deze ziet het terrein in horizontale
projectie en merkt dus wel degelijk het verschil op tusschen een
te licht beplant gedeelte, dat als „kleurresultante" te veel de
grondkleur oplevert en den natuurlijken aanplant. Een aardig
voorbeeld hiervan gaf bij de oefening te Tjipatat de borstwering
van loopgraaf h.
XI. Bij nabootsing van de natuurlijke begroei-
ïngswijze moet de camouflag e-a a n p 1 a n t de
zelfde dichtheid bezitten als de begroeiing
in de omgeving.
Een bekende wijze van kleurencamouflage bestaat in het be
schilderen van een voorwerp met grillige streken en vlekken
van velerlei kleur. Eenige van deze kleuren zullen veelal in
overeenstemming zijn met de omgeving en daardoor bij waarne
ming op grooten afstand met die omgeving samenvloeien, waar
door de vorm van het voorwerp onherkenbaar wordt. Het gevaar
bestaat echter, dat door de overige kleuren juist de aandacht
van den waarnemer wordt getrokkenhet middel dient dan ook
uitsluitend te worden toegepast tegen de waarneming op zeer
groote afstanden en dan nog in het bijzonder tegen de horizon
tale waarneming (stellingoorlogzware batterijen, voertuigen,
depots ver achter het front zeeoorloghet onherkenbaar
maken van het type der oorlogsschepen, waarbij ook door het op
bijzondere wijze laten verloopen van sterk sprekende lijnen
optische misleiding wordt verkregen).
112