met de methode van Van Daalen kon instemmen, verbood haar
echter niet en antwoordde, dat Van Daalen persoonlijk verantwoor
delijk was.
Al spoedig echter bleek, welk een succès Van Daalen met die
kleine afdeelingen bereikte, zoodat Van Heutsz zelf weldra een
groot voorstander van die methode was en het voorbeeld van
Van Daalen alom in Atjeh werd toegepast, aanvankelijk slechts
door de marechaussée, later ook door de infanterie.
Men schatte die groote ommekeer in de wijze van optreden
door de troepen in Atjeh niet gering. Een dubbel onschatbaar
voordeel werd daarmede bereikt, al eischte zij ook menigmaal
zware offers. Vooreerst werd, zooals de ervaring heeft uitgewezen,
de pacificatie snel bevorderd In de tweede plaats doorliep in
die jaren, als gevolg van de voortdurende aflossingen, het geheele
Indische Leger in Atjeh een leerschool, waardoor zijn waarde
tegenover den Inlandschen vijand enorm steeg, terwijl een te voren
niet bestaand initiatief bij de onderaanvoering werd aangekweekt.
En waar de toenmaals opgedane ervaring thans nog van toepas
sing is, kan zonder overdrijving worden beweerd, dat de groote
geoe endheid van het huidige Indische Leger in het bestrijden van
den Inlandschen vijand in hoofzdaak aan Van Daalen te danken is.
Als een merkwaardigheid vermelden wij hier nog, hoe Van
Daalen toenmaals door den Atjeschen vijand beoordeeld werd,
hetgeen moge blijken uit de door Panglima Polim, kort na diens
onderwerping, aan den toenmaligen Kapitein der Marechaussée
Scheepens te Indrapoeri afgelegde verklaring, n. 1. dat hij en andere
groote bendehoofden alleen en uitsluitend voor een door Van
Daalen in persoon aangevoerde marechausée colonne vrees koester
den, welke colonne dan ook slechts noodgedrongen werd bevochten.
Met alle andere colonnes, door wien ook aangevoerd, ging de
Atjéher gaarne een gevecht aan, of wel hij ontweek dit zoo een ge
vecht hem minder gunstig voorkwam —door een breede rivier of hoo-
gen bergrug over te trekken, waarachter hij zich volkomen veilig kon
achten en de colonne dicht langs zich heen liet voorbij trekken.
Werd echter van de eigen spionnen het bericht ontvangen, dat
Van Daalen in persoon in aantocht was, dan gevoelde de vijand
zich nergens in Atjeh veilig en vreesde hij zelfs voor verraad van
de Atjehsche hoofden en bevolking, op wie Van Daalen door zijn
grondige kennis van de Atjehsche taal, zeden en gewoonten een
machtigen invloed uitoefende. Een ijlings uitwijken naar de Ga-
