Nadat gegoten is, laat men de massa rustig stollen en worden
bij kleine stukken den volgenden dag, bij groote na eenige dagen
soms, de gietstukken uit de vormen gehaald en ontdaan van de
gietloopen en opkomers, verloren hoofden en gietnaden. De uit
stekende gedeelten als gietloopen en opkomers, worden dan in
dien dit niet te veel gevaar voor het gietstuk met zich brengt,
met hamerslagen verwijderd en anders afgezaagd. Gietnaden
worden middels den koudbeitel weggenomen. Deze gereedschap
pen kunnen uit de hand woiden bediend, doch waar de A. C. W.
beschikt over een drukluchtleiding door de geheele fabriek, worden
deze beitels, alsmede de stampers en andere gereedschappen
pneumatisch gedreven, waardoor het werk vlugger en makkelijker
kan gaan.
Door de bankwerkerij en de gieterij loopt een leiding, waaruit
naar willekeur druklucht kan worden afgetapt, benoodigd voor
het drijven van de reeds genoemde gereedschappen, alsmede voor
pneumatisch boren en klinken. Een afzondelijke compressor
zorgt voor deze perslucht, zoodat overal in de metaalwerk
plaatsen kan worden geboord, gehakt, geklonken, enz. middels
perslucht.
De gietstukken worden schoongemaakt met den zandstraal,
welk apparaat we reeds uit de blikslagerij en de lasscherij kennen.
Het zou mij te ver voeren hier mede te deelen waarvoor een
zandstraalapparaat alzoo kan worden gebruikt. Het werkt zeer
economisch en betaalt zichzelf in korten tijd.
Na deze bewerkingen wordt het gereinigde gietstuk afgeleverd
aan de expeditie dan wel ter verdere bewerking doorgezonden
naar andere werkplaatsen.
Nadat de gieting is afgeloopen wordt het resteerende ijzer,
enz. wat nog in den oven mocht zijn door een opening in den bodem
afgeblazen. Dit ziet ge op afbeelding 63 geschieden.
Behalve ijzer wordt bij den A C. W. ook brons, messing,
koper en aluminium gegoten. Ontelbare voorwerpen bij het Le
ger in gebruik zijn van een dezer metalen of legeeringen ver
vaardigd. Voor het gieten van brons en messing, wordt een
speciale oven gebruikt. Voor aluminium is een kipbare electrische
oven aanwezig. Het gegoten aluminium wordt of als gieteling
afgeleverd of bewerkt, dan wel woidt in platen gegoten, die
daarna door aanwezige walsen worden uitgewalst tot platen
van elke gewilde dikte doch veelal varieerend van 2 mm.
tot 0,05 mm. Het is alleen te betreuren dat de wals-
breedte niet grooter kan genomen worden dan 35 cm., wat voor
de Legerbestellingen voldoend breed is, doch voor een productief
bedrijf te gering.
In de gieterij zijn de volgende machines opgesteld een kogel
pers, een kogelponsmachine, twee kogelontbaardmachines, een
495
