De tweeslachtigheid van het operatieplan, de weinig energieke
houding van de 0. L. deden den Marneveldtocht mislukken. Het
strategisch doel van den veldtocht de volkomen vernietiging van
de Fransche legers vóór de Engelschen steun van beteekenis zouden
kunnen verleenen, om zich daarna met het grootste deel der strijd
krachten op de Russen te kunnen werpen, was niet bereikt. Wel
werd den Franschen aanvankelijk het initiatief ontnomen, hun stra
tegische vrijheid van handelen konden dezen echter behouden,
zoodat het hun gelukte een sterk leger samen te trekken bij Parijs,
wat de Duitsche O. L. noopte het strategisch initiatief prijs te geven
en zich verder te bepalen tot den afweer van het dreigend gevaar.
Dat de Duitsche troepen nog de lijn Parijs—Verdun konden
bereiken is voor een niet gering deel te danken aan de energieke,
stoutmoedige, bekwame aanvoering, het hooggestemd moreel, de
bewonderenswaardige marschprestaties van de troepen. Deze zul
len ten allen tijde ten voorbeeld kunnen strekken voor hetgeen
bereikbaar is met een goed geschoold, met vasten wil tot overwin
nen bezield leger.
649
