Belangrijke onderwerpen, die zich plotseling kunnen demon-
streeren, worden door de zorg van het Departement van Oorlog
in Nederlandsch-Indië, opgedragen ter bestudeering aan de in
Holland studeerenden Officieren.
Zoo zijn tot nu toe speciale studiën gemaakt van het gieterij-
bedrijf, het autogeen- en electrisch lasschen, en andere onder
werpen.
Er is dus een voortdurend streven naar volmaking. Laat ons
aan het bereiken hiervan onze volle kracht geven, zoodat door
wijsheid geleid, de volmaakte schoonheid zal worden verkregen.
Een ander brandend punt, is de eenhoofdige leiding van de
Artillerie inrichtingen.
Momenteel hebben we, als Artillerie inrichtingen: een A.C.W.,
een P.W., een W.D.W. en een P F., met elk een eigen hoofd,
terwijl de gezamenlijke inrichtingen staan onder den Inspecteur
van het Wapen der Artillerie.
Nu heeft elke inrichting zijn eigen onderafdeelingen, als b.v.
een lasscherij, een blikslagerij bij den A.C.W. en de P.W., enz.,
zelfs heeft elk een eigen materiaal aankoop.
Alleen over dit laatste wil ik het hier even hebben. Waarom
deze niet gecentraliseerd Het zal wel degelijk eenig prijsverschil
geven, indien van een zekere materiaal-soort eenige honderden
kilo's door elke fabriek afzonderlijk worden gekocht, dan wel
dat een duizend kilo tegelijk wordt aangeschaft die dan later
kunnen worden gedistribueerd.
Het vraagstuk van de eenhoofdige leiding is door een speciaal
hiervoor aangewezen commissie bestudeerd en nagegaan en dus
kan worden aangenomen, dat deze materie voldoende is onder
zocht. Waar de conclusie van deze commissie is geweest, dat
vooralsnog de tijd voor eenhoofdige leiding, niet daar was, zullen
we rustig afwachten tot dien tijd wel is aangebroken. De econo
mische redenen ten voordeele van eenhoofdige leiding, zijn vele
en zouden met de nadeelen, die daar tegenover staan een boek
deel kunnen vullen.
De samenwerking tusschen de Marine en het Leger, ziehier
een onderwerp, dat naar ik weet reeds de aandacht heeft getrok
ken van het Departement van Oorlog. Deze samenwerking, waar
beide machten werken aan hetzelfde doel n. 1. de rust en vrede
in deze gewesten, moet van intensieven aard zijn. Het uitwisselen
van gedachten en het mededeelen van bijzonderheden op wapen-
technisch gebied zijn hiervoor de onmisbare factoren. Wie van
onze technische Officieren heeft het Marine etablissement met
technische oogen bekeken, en omgekeerd, hoeveel Marine Offi
cieren hebben hun werkwijze eens getoetst aan den A.C.W.
De eenige fabriek die ik hier op Java, gedurende mijn totalen
technischen loopbaan heb bezocht, is de N.I.S. geweest, waarvan
697
