D i e bureaucraat had Wilhem II in von Bethmann Hollweg
gevonden. En zoodoende was in 1914 een triumfiraat ter vervanging
van den keizer-veldheer gevormd, waarvan geen enkel lid
„etwas vom Salböl Samuels abbekommen hatte".
VI.
Toen Schlieffen op 1 Januari 1906 zijn plaats aan von Moltke
afstond, was hij voor zichzelf tot klaarheid gekomen ten opzichte
van de vraag hoe Duitschland zich kon ontworstelen aan den
greep der coalitie, welke zich rondom het land had gevormd.
Dien strijd wilde hij in 1905 aanbinden, toen het lot een kans
bood als nooit tevoren (Russisch-Japansche oorlog), omdat hij
hem als onafwendbaar wist en slaan wilde vóór hij zelf gesla
gen zou worden.
„Wir sind umstellt von einer ungeheueren Koalition. Wir
befinden uns in dieselben Lage wie Friederich der Grosse vor
dem siebenjahrige Krieg. Jetzt können wir heraus aus der
Schlinge".
Het geheele westen van Rusland is van troepen ontbloot.
Rusland is in jaren niet slagvaardig; wij kunnen op het oogen-
blik met onzen meest verbitterden en gevaarlijksten vijand afre
kenen en zijn daartoe volkomen in ons recht.
Frankrijk zou zich in hetzelfde geval geen oogenblik bedenken
om o n s aan te vallen.
„Der König von England, ein sonst sehr bequemer Herr, reist
nicht umsonst in der Welt herum. Er ist der beste Geschafts-
reisende seiner Minister, und es ist ein Irrtum, zu glauben dass
England uns nur wirtschaftlich ruinieren will: nein, politisch
und militarisch. Durch den Zwang politischer und wirtschaftlicher
Notwendigkeit glaubt es in den Kreis unserer Feinde treten zu
müssen, hat die Führung in dem Kesseltreiben übernommen".
(Dr. Rochs, Graf Schlieffen).
Wilhelm II weigerde hoe gunstig ook op dat oogenblik de
politieke en militaire omstandigheden voor Duitschland waren.
„Da wurde es Graf Schlieffen klar, dass er in diese Zeit von
der Illusionen und Utopien nicht passte (Foerster)."
Maar hij liet bij zijn „procesverbaal van overgave" achter zijn
Nota „Oorlog tegen Frankrijk"met een bijlage, waarin ook het
geval „Engeland en Frankrijk'' was voorzien.
Dit plan was in den loop der jaren door wikken en wegen
van alle kansen en mogelijkheden in Schlieffen gegroeid en
dit wordt weieens over het hoofd gezien was afgestemd op
den politieken toestand van dat oogenblik; d.w.z. toen Rusland
tijdelijk als tegenstander was uitgeschakeld.
754
„Mache mir den Rechten stark
