Op één gever kunnen meerdere ontvangers staan, onder
ling parallelin de meeste gevallen is dit aantal voor de
practisch voorkomende gevallen, onbepaald. Op de nauw
keurigheid heeft dit aantal dan geen invloed. Het aantal
parallelle leidingen bedraagt bij de gebruikelijke systemen 5,
n. 1. 3 voor de anker- en 2 voor de veldwikkelingen. Bij toe
passing van een acoustisch dan wel optisch waarschuwings-
sein, komt hier nog een zesde leiding bij, terwijl voor de terug
melding (contrasein) nogmaals 3 ankerleidingen noodig zijn.
Wisselstroomsysteem.
Het principe van het Siemens Halske (S. H.) syn
chrone wisselstroom-(w. s.)-systeem wordt voorgesteld in
fig. 3fig. 4 geeft een meer perspectivische voorstelling.
Zoowel gever als ontvanger bestaan uit een kleine 2-polige
asynchrone motor, beide onderling geheel aan elkaar gelijk
de rotoren (ankers) r. zijn over drie sleepringen a. met elkaar
in serie geschakeldzij zijn zeer licht draaibaar en dragen
de resp. wijzers. De statoren (magneetgestellen) s dezer
motoren zijn uitgevoerd met lichamelijke polen en worden
bekrachtigd uit een w. s. net van 50 Hertz bij spanningen
tot 50 V direct, bij spanningen daarboven over een transfor
mator T. Het ontstane magneetveld is dus een wisselveld. Zoo
als te zien is, bestaan de ankerwikkelingen uit drie gelijke
spoelen, n. 1. bccd. en db. 2). Door de inductieve werking
van het wisselveld worden in elk der drie ankerwikkelingen
electromotorische krachten (e. m. k.) opgewektmet behulp van
de inductie-wet van Faraday is het zonder meer duidelijk, dat
de grootte dezer opgewekte e.m.k.'s geheel beheerscht wordt
door den stand van de betreffende spoel en dus ook door
dien van den rotor t.o.v. het hoofdveld. M. a. w., bij precies
dezelfde grootte van het wisselveld en de ankerwikkelingen
bij gever en ontvanger zal er een verschilspanning in de anker-
wikkelingen worden opgewekt, zoodra de relatieve standen
der beide ankerwikkelingen niet precies aan elkaar gelijk zijn.
Deze verschilspanning geeft aanleiding tot het ontstaan van
een vereffeningsstroom in de drie leidingen; de nu optre
dende synchroniseerende kracht, poogt de beide rotoren in
precies denzelfden relatieven stand te brengen. Wordt dus
de wijzer en daarmee het ankertje - van den gever versteld,
en in den nieuwen stand vastgehouden, dan volgen alle aange
sloten ontvangers deze beweging en zulks des te volkomener,
naarmate de traagheid der in beweging te brengen massa's
kleiner is.
796
1 Hertz (He) is 1 periode per secunde, dus 2 poolwisselingen per secunde.
2) In figuur 3 aangegeven als ringwikkelingin werkelijkheid echter
uitgevoerd als trommelwikkeling (figuur 4).