Die vernietigingsslag kan ook in moderne tijden geslagen worden,
mits men den hoofdaanval niet richt op het vijandelijke front,
mits men niet daartegen de massa's verzamelt en de reserves op
stelt: de flanken moeten worden ingedrukt.
En die flanken moeten niet gezocht worden op de vleugelspitsen
van het front, maar over de geheele diepte en uitbreiding van de
vijandelijke opstelling.
De vernietiging wordt tenslotte door een aanval in den rug
besloten.
Want al kan ook een front aanval, ondanks alle daaraan ver
bonden bezwaren nog wel gelukken (Schlieffen hield ook n a den
Russ.-Jap. oorlog aan deze meening vast), zij bereikt toch in het
gunstigste geval nog maar geringe resultaten de tegenstander
wordt teruggedrukt, doch biedt na eenigen tijd opnieuw tegenstand.
En instede dat men een snelle beslissing verkrijgt, staat men
tegenover de rampen van een zich voortslependen oorlog.
De veldheer zal er in de toekomst echter w e 1 rekening mee
dienen te houden, dat, al zijn de grondgedachten der strategie
niet veranderd, de omstandigheden, de bijkomstigheden w e 1 ver
anderd zijn.
De 220.000 man van Königgratz, de 186.000 man van Grave-
lotfe beteekenen niets meer tegenover de massa's van een toekorn-
stigen oorlog de slagen der toekomst zullen een uitbreiding krij
gen, een ïuimte omvatten, welke zelfs de stoutste fantasie niet kan
benaderen, profeteert Schlieffen reeds in 1909.
Zoedoende ziet hij de concentratie v r en het oprukken t t
den beslissenden slag dan ook onder eigen belichting.
„Der Anmarsch zur Schlacht beginnt, sobald die Truppen die
Eisenbahn verlassen haben. Von den Endbahnhöfen aus werden
Korps und Divisionen, die ei.nen den Marsch beschleunigend, die
andern etwas verhaltend, den Platz zu erreichen suchen, der ihnen
in der Schlachtordnung angewiesen ist.
Da die Gefechtsfronten sich verbreitern, so werden auch die
den Schlachtfeld zustrebenden Kolonnen mindestens in der nam-
lichen Breite marschieren können, die sie im Gefecht ein-
nehmen sollen.
Das Zusammenziehen zur Schlacht wird an Bedeutung verlieren.
Diejenigen Korps, welche auf den Feind stossen, werden den
Kampf, ohne auf weitere Unterstützung zu rech-
nen, durchführen müssen" (men denke in dit verband aan de
voortdurende hulpkreten van von Bülow tijdens de gevechten aan
de Sambre-Maas in Augustus '14).
Op deze wijze oordeelt Schlieffen de vernietiging van een
meerderheid door een minderheid nog altijd bereikbaar, mits aan
het hoofd van die minderheid ook een werkelijke veldheer
737