op de kaart, en bovenal in de eigen stille en eenzame werk
kamer.
Hij kent maar één doel en hij kan geen ander doel kiezen,
gegeven de politieke en strategische omstandigheden, gegeven de
constellatie van het bloc der tegenstanders, gegeven de feiten,
waartegenover de Duitsche veldheer onherroepelijk, onafwend
baar geplaatst zal worden, zoodra een oorlog niet meer te voor
komen valt.
Dat doel is: de snelle, volkomen vernietiging van den sterk-
sten en gevaarlijksten tegenstander vóór de andere tegenstan
ders gevaarlijk kunnen worden, en daarna de vernietiging der
anderen, indien deze alsdan nog het veld blijven houden.
Hij stelt zich als doel het allermoeilijkste in de strategie: een
ideaal opgeloste operatie op de binnenlijnen bij aanwezigheid
van een naar evenredigheid geringe factor t ij d en ruimte.
In vijftien jaren heeft hij de oplossing gevonden en vervol
maakt en hij voelt zich volkomen zeker, hij heeft zichzelf na
alle nuchtere zelfkritiek, in volkomen zelfkennis overtuigd dat
het gestelde doel met zijn oplossing bereikbaar is, mits een
waarachtig veldheer, een man van zijn structuur de Duitsche
legers onverzettelijk leiden zal.
In 1905, op het oogenblik, waarop hij den strijd als onafwend
baar begrijpt, is hij klaar er valt niets meer te overwegen, er is
niets meer te overdenken, er bestaat geen twijfel en geen on
zekerheid meerde strateeg behoeft voor de door niets te breken
uitvoering van zijn plannen slechts de handteekening van den
keizer onder het mobilisatiebevel.
Waar, onder alle Fransche strategische architecten, is de man,
die een leidende gedachte ontwierp en het daarin vervatte doel
tegenover iedere parade bereikbaar stelde het doelFrankrijk
streeft naar revanche, Frankrijk wil de Duitsche legers vernie
tigen en de verloren provincies hernemen
Een dergelijke doelstelling is niet bereikbaar door het ont
werpen en propageeren van een leusoffensive a outrance.
Vermoedelijk was de Fransche Generale Staf zich van doel en
doelstelling welbewust, maar die Staf heeft, althans in zijn lei
dende figuren klaarblijkelijk nooit volkomen begrepen, dan wel
nooit volkomen overdacht wat ter bereiking daarvan strate
gisch noodig en onontbeerbijk was
En dit is het strategische drama, dat in het plan XVII van
huis uit belichaamd werd.
Joffre had een plan in zijn hoofd.
Ach, meent de Lanrezac (interview met l'O e u v r e in 1919),
ce n'est pas Joffre, qui a fait un plan. Joffre n'avait pas de plan.
II est incapable a'en concevoir.
843
