„In werkelijkheid" heet het verder in dit interview „was
Joffre niet het hoofd van het G.Q.G. (men vergelijke hier met het
merkwaardige boek van de Pierrefeu „Le G.Q.G."), maar wel de
generaal Berthelot, een intelligent man, malheureusement entouré
de petits jeunes gens sans aucune expérience de la guerre et
qui se sont imaginés que notre offensive dans le Luxembourg
balancerait tout et serait décisive".
Het plan en de daaraan verbonden concentratie was niet be
kend aan de generaals, die die vijf legers zouden aanvoeren,
maar wel aan hun chefs van den staf (rapport Engerand) „pour
la trés simple raison qu'ils avaient participé a son élaboration".
Wellicht nog scherper dan in de Directive no. I komt de strate
gische armoede van plan en plannenmakers tot uiting in de wijze,
waarop het plan tenslotte tot uitvoering geraakte bij de Instruction
Générale no. I (uitgegeven 8 Augustus 1914) een Instructie, bij
welker bestudeering men zich weer vruchteloos afvraagtwelke
groote gedachte stond hier den veldheer voor oogen, welk groot
doel wenschte hij te bereiken waar is, waar blijft de s t ra-
te g i e
Een overzicht van die Instruction moge hier, zeer verkort, volgen.
Hieraan moge echter voorafgaan een aan Lanrezac's boek „Le
plan de campagne frangais" ontleende beschrijving van de bijeen
komst der legercommandanten, die op 3 Aug. '14 door Joffre aan
het Ministerie van Oorlog waren ontboden.
„Zal generaal Joffre ons nu eindelijk deelgenoot maken van zijn
inzichten ten aanzien van de waarschijnlijke bewegingen der Duit-
schers, en aangeven welke rol ongeveer zal toevallen aan elk
der legers tegenover de verschillende te voorziene mogelijkheden
IJdele hoop
Alles bepaalt zich tot een uitwisseling van nietszeggende praatjes
totdat de generaal Dubail, commandant van het Ie leger, onge
veer als volgt het woord neemt:
„Terwijl het gros van mijn leger op Sarrebourgaanvalt, zal het
7e korps, uitgaande van de omgeving van Belfort, den Elzas bin
nendringen het korps zal zonder moeilijkheden Colmar bereiken,
mais ne pourra dépasser ce point sans faire border le Rhin de-
puis Huningue jusqu'a hauteur de sa droite des renforts impor-
rants lui seront alors nécessairesor, je ne pourrai pas les lui
fournir".
Le général Joffre ne semble pas disposé a entendre les obser
vations du général Dubail, il lui dit textuellement
Ce plan est votre plan; ce n'est pas le mien.
De generaal Dubail, denkende dat men hem niet begrepen heeft,
ontwikkelt andermaal zijn bovenstaande verklaring.
Le général Joffre, la figure plein de ce sourire béat qui lui
est coutumier, renouvellé sa réponse exactement dans les mêmes
termes
844
