de lijn FP hare horizontale projectie, de waarnemingslijn is niet
doorgetrokken naar P, om de figuur duidelijker te doen uitkomen.
Door de waarnemingslijn en hare horizontale projectie is een
vlak gebracht loodrecht op het horizontale vlak evenzoo door de
richtlijn (PE) en hare horizontale projectie (Rooivlak). Ook de
batterij staat hooger dan het doel.
Springt nu in S een projectiel, dan is hare werkelijke spring-
hoogte SP. De vuurleider neemt dit schot waar „richting"
echter niet met een springhoogte van SP maar S'D (waarne
mingslijn gaat bij D in den grond en loopt onder den grond
door). Het verschil in de opgemeten springhoogte en de werke
lijke springhoogte (SP) ontstaat door de fout in de zijdelingsche
richting der batterij.
Noemen we dit verschil (P'D) in springhoogte de foutieve
springhoogte, dan volgt uit de figuur direct, dat we deze vinden
door van de opgemeten springhoogte de werkelijke springhoogte
af te trekken.
Om nu te weten te komen den invloed die een fout in de
zijdelingsche richting der batterij heeft op de door den waarne
mer waargenomen springhoogte, moet allereerst gevonden worden
de betrekking, die er bestaat tusschen de fout in de zijdelingsche
richting der batterij en de foutieve springhoogte (P'D)en in de
tweede plaats, hoe de grootte van deze laatste te bepalen is,
of wat hetzelfde is, hoe de werkelijke springhoogte vast te stellen.
Als punt van uitgang heb ik genomen het geval dat er een
projectiel in de waarnemingslijn springt. Dit om een en ander
niet ingewikkelder te maken dan noodig is.
Na op deze wijze de betrekking te hebben afgeleid, die er
bestaat tusschen de foutieve springhoogte en de zijdelingsche
richting der batterij, zal worden nagegaan of de gevonden be
trekking ook opgaat voor het geval de schoten buiten de waar
nemingslijn vallen.
Keeren we nu weer terug naar figuur 3. P'P loopt evenwijdig
aan WD; hoek P'PD is dus gelijk aan ft. Verder is in driehoek
P'PD, hoek PP'D gelijk aan 90°, voorts is vanuit D (doel) een
lijn getrokken loodrecht op PC (horizontale projectie richtlijn).
Hoek DAP is 90°, terwijl DA de fout is in de zijdelingsche rich
ting der batterij, hoek DPC is gelijk aan a.
In driehoek PP'D is verder:
In driehoek DAP is:
DP r (1)
sin
DP (2)
sin a
873
