907
Deze redeneering was slimalleen was zij niet in overeenstemming met
de feiten.
Het leger van Samsonow gaat zijn verderf tegemoet.
Maar in elk geval is het toch niet te verontschuldigen, dat Rennenkampf
zoo volledig elke voeling met den vijand verloor. Welke strategische zetten
op het schaakbord ook mochten worden overwogen, steeds bleef het van het
grootste gewicht om te weten, waarheen de Duitschers waren getrokken. Men
had met ten hoogste 4 of 5 Korpsen aan Duitsche zijde rekening te houden;
wat niet op Rennenkampf aanviel, moest Samsonow aangrijpen, en omgekeerd.
Rennenkampf beschikte over niet minder dan 5 Cavaierie-divisiën 30.000
ruiters van welke geen enkele ernstig aan den slag had deelgenomen. Op
helderingsdetachementen, uitgezonden binnen een grens van 48 kilometers,
hadden op den 21en en 22en Augustus minstens de achterhoeden van het
XVIIe Ie Res. Korps moeten vaststellen. Maar Rennenkampf had het Duitsche
Leger uit het oog verloren. Hij had er geen idee van waarheen het gegaan
kon zijn. Gemakshalve had hij toen maar aangenomen, dat de hoofdmacht
zich had teruggetrokken in de vesting Königsberg en dat de rest terugvloeide
naar. den Weichsel. Nog op den 26en Augustus, toen de ring van vuur en
staal zich reeds om Samsonow begon te sluiten, beval filinsky in alle ernst
aan Rennenkampf om twee Korpsen aan te wijzen voor de belegering van
Königsbergen met de rest op te marcheeren naar den Weichsel.
Inderdaad heeft het zorgvolle besluit van Von Prittwitz om den Slag bij
Oumbinnen af te breken een volkomener misleiding veroorzaakt in de breinen
der Russen, dan welke andere gewilde slimmigheid ook had kunnen doen.
Nu toch komt Samsonow geheel alleen te staan tegenover de verzamelde
Duitsche strijdkrachten, en moet zich met zijn uitgeputte troepen in een slag
wagen met een vijand, die hem in organisatie, verband, hoedanigheid en
moreel verre de baas is; die nu 180 bataljons tegen 150 ter beslissing kan
inzetten, en die een artilleriemacht heeft, welke weliswaar in getalsterkte
slechts half zoo sterk is als de zijne, maar die wat zware vuurmonden betreft
de dubbele overmacht bezit.
Onder deze omstandigheden kon de slag, die nu werd geslagen, slechts
één uitslag hebben.
II. DE BESLISSENDE SLAG BIJ TANNENBERG. DE OPTIMISTISCHE RUSSEN.
In den loop van den 23 Augustus kwam het 3e Korps, het middelste Korps
van Samsonow's Leger, dat in Noordwestelijke richting oprukte, in voeling
met het versterkte XXe Duitsche Korps. De drie divisiën, welke langs de
spoorlijn van Königsberg verplaatst waren, hadden hunne stellingen nog niet
gereeden het XXe Korps, dat gedeeltelijk gedwongen, gedeeltelijk uit eigen
wil met het front naar het Zuiden had gestaan, draaide langzaam aan om zijn
rechtervleugel over een rechten hoek achteruit, en stond twee dagen later
met het front Oost.
Het scheen alsof een deur uitnoodigend was opengegaan. En daar mar
cheerden de Russen kalm naar binnen.
Tot zoover scheen alles succes te beloven. Samsonow was vol goed ver
trouwen, Rennenkampf treuzelde verder, en Jilinsky vond ook geen reden tot
ongerustheid. Alleen waren hun troepen uitgeput en hongerig.
De slag op 23 Augustus tusschen het Russische centrum en het XXe Korps
was zwaar. Op den 24en en den 25en streden de Russen uitstekend, ongeacht
hun vermoeidheid en de geleden ontberingenen hun groote overmacht
drukte zwaar tegen het langzaam terugwijkende Duitsche front.
Maar in den nacht van den 25en hadden de Duitschers hun zwenking ach
terwaarts voltooid een der tot versterking opgerukte divisiën had zich op den
linkervleugel aangeslotennu mocht niet verder worden teruggeweken. Er
werd bevolen in deze stelling op leven en dood stand te houden. En aldus
begon de slag der centra7 Russische divisiën tegen 3i» Duitsche.