912
dendorff niet op den heuvel. Hij voelt weliswaar dat de slag gewonnen is,
maar hij streeft geen beslissende overwinning na. Als hij maar veilig is te
gen een aanval van Rennenkampf, wil hij gaarne genoegen nemen met be
scheidener resultaten.
Wie zal hem een verwijt maken van deze voorzichtigheid met het oog op
Rennenkampf Maar toch maakten zijn bevelen aan von Francois op den
28en achteraf beschouwd een onaangenamen indruk, von Franfois had bij
zijn heftige vervolging naar het Oosten bij het aanbreken van den nacht op
den 28en Neidenburg bereikt. Hem werd toen door Von Ludendorff plotse-
bng een richtingsverandering recht naar het Noorden bevolen, en opmarsch
naar Lahna. Dit bevel nu beteekende niet meer of minder dan geheel afzien
van elke poging om de omsingeling van de geweldige massa's van het Rus
sische centrum tot een goed eind te brengen. Bovendien veroordeelde het
von Franfois, om zijn menschen de bosschen in te drijven, met de absolute
zekerheid, dat zij daar versnipperd zouden worden en dus niet ver zouden
komen. Het bevel was in den meest beslisten toon gesteld, en sloot met
de nadrukkelijke verzekering, dat het Korps aan het Leger den grootst moge
lijken dienst zou bewijzen, als het bevel stipt zou worden uitgevoerd. Alles
hing af van het Ie Korps.
Maar Oeneraal von Franfois had geheel andere bedoelingen. Zijn voorste
troepen waren reeds halverwege op den straatweg van Neidenburg naar Wil-
lenberg gevorderd. Deze recht naar het Oosten loopende weg paste uitstekend
in zijn plannen hij liep door open terrein op geruimen schootsafstand van
den boschrand. En langs dezen straatweg nu drijft von Francois gedurende
den 29en zijn troepen voorwaarts, terwijl hij een lange keten van posten en
veldwachten achter zich Iaat om de Russische troepen^af te sluiten. Met het
invallen van den nacht heeft von Franfois zijn voornemen ten uitvoer ge
bracht en heeft hij zijn 25 bataljons over een afstand van 50 kilometers
uiteengetrokken. In den nacht van den 29en, en in strijd met de bevelen om
verder naar het Noordoosten op te rukken, voltooit hij dezen ijlen, enkelen
postenketen, welke loopt tusschen de Russische massa's welke zich vluchtend
door de bosschen werken, en elke mogelijkerwijze uit Warschau ter ontzet
in beweging gezette troepen.
En wederom moet von Ludendorff zich neerleggen bij de besluiten, welke
deze koene aanvoerder hem opdringt.
Het tragische einde van Samsonow.
Wij zijn thans gekomen bij de laatste acte van het drama. De Britsche
attaché in Rusland, Generaal Rnox, was ingedeeld bij den Staf van Samsonow.
In den morgen van den 28en begaf hij zich per auto van Neidenburg naar
den Legerchef. Hij vond hem aan den wegkant, over zijn kaarten gebogen,
en omgeven door zijn staf. Plotseling richtte hij zich op, beval zijn iijfkozak
om paarden voor hemzelf en zeven van zijn officieren te halen en maakte
zich gereed voor een rit in de richting van het 15e Korps. Generaal Rnox
wilde te paard stijgen om hem te begeleiden, maar Samsonow nam hem ter
zijde en zegde, dat de toestand gevaarlijk washij wist niet wat er kon
gebeuren. Hij wenschte echter niet begeleid te worden door een vreemden
officier. En al mocht hier ook het ergste gebeuren, dan zou dat toch niet van
invloed zijn op den einduitslag van den oorlog. Daarop nam hij afscheid en
reed weg.
Knox merkt op, dat hij zoowel als zijn staf zeer rustig waren geweest; zij
hadden verklaard „Als vandaag de vijand veine heeft, zullen wij die morgen
juist hebben". Rnox reed terug met een sectie motorrijders en kwam nog juist
op tijd goed en wel door Neidenburg.
Volgen wij thans den Generaal Samsonow. Den nacht bracht hij door in
het hoofdkwartier van het 15e Korps. Gedurende den 29en duurde de oplos
sing van het Russische centrum voort en heele troepen soldaten dwaalden in
de uiterste verwarring doelloos door de wouden.
Ten slotte zijn de Generaal en zijn zeven stafofficieren geheel alleen; het
wordt nacht; zij stijgen af en gaan moeizaam te voet verder in Oostelijke
