het bosch schaarsch en wat erger is onze stafkaarten geven
daarvan een optimistisch beeld, doordat de bevolking sedert het
afdrukken der kaarten veel meer gronden in cultuur nam.
Bovendien kan op bevolkingsgronden maar niet links en rechts
gratis gekapt worden, en het goedkoop houden van de oefe
ningen is een eerste vereischte.
Ook zijn er sommige stukjes bosch buiten de boschreserve
waar een kapverbod op rust.
Wellicht dat ter plaatse aanwezige collega's den leider kunnen
inlichten omtrent het terrein, in de eerste plaats „waar het bosch
ligt en wat daarin mag worden gedaan". Is dit niet het geval,
dan dient hij zich toch op andere wijze op de hoogte te stellen,
bij voorkeur door een verkenning ter plaatse. Niet ieder beschikt
evenwel over een snel vervoermiddel, zoodat dit vaak te veel
tijd zou vorderen. Toch zullen ook onder gunstige omstandig
heden niet alle details verkend kunnen worden; een min of meer
globale indruk van het terrein wordt zeker verkregen verschil
lende andere inlichtingen kan het bestuur ter plaatse verstrekken.
Bij de verkenning wordt dan het ontworpen schema getoetst,
v. w. b. uitvoerbaarheid en doelmatigheid, aan den werkelijk be-
staanden toestand. Bijzondere aandacht vragen daarbij dan de
bivakplaatsen omtrent de aanwezigheid van water kan ook het
bestuur gewoonlijk wel in groote trekken inlichten; verder: veran
deringen in de begroeiing, terreinen geschikt voor hinderlagen,
beschietingen, schuilplaatsen e. d., aan de hand van de ont
worpen oefening.
De verpleging levert voor de kleine onderdeelen, waar het hier
om gaat, normaal geen moeilijkheden op. Toch kan in sommige
streken een verrassend gebrek aan sommige ingrediënten zijn,
zoodat het zaak is hiernaar te informeeren, tenzij men zich juist
als oefening z. n. wil behelpen. In verband met de beschikbare
transportmiddelen en de prijzen in de betrokken streek vivres
boven de drie dagen bij den man uit het garnizoen mee te
nemen, of ter plaatse aan te koopen.
Ook al kan men gebruik maken van de treinpaarden van het
bataljon, naar het plaatselijk koelieloon vragenhet kan voor
komen, dat toch onverwacht koelies noodig blijken, b. v. voor
transport van zieken, of indien tegen verwachting en ondanks
verkenning een weg ongeschikt blijkt te zijn voor karren of draag-
paarden door plotselinge zware regens.
948
Althans indien de oefening niet tevens onverwacht machtsvertoon tot
doel heeft.
Natuurlijk zijn zeer wel oefeningen „op de kaart" te ontwerpen. Het te
voren bekijken van het terrein bespaart echter onaangename verrassingen. De
verkregen terreinkennis vergemakkelijkt bovendien de leiding tijdens de
oefening.