den vijand tot den strijd, zijn postenketen langs den weg van
Neidenburg naar Willenberg, en snapte op die manier de Russi
sche hoofdmacht" (I. M. T. bl. 914, op één na laatste lid).
Inderdaad het groote gevaar bestond.
Wantop 30 Augustus te 10 v. m. komt te Neiden
burg bericht binnen, dat 4 Russische divisies oprukken op den
weg Mlava-Neidenburg, met het hoofd der colonnes reeds ten
Z. van Neidenburg.
Deze tijding beteekent een verrassing; „la situation du Ier
corps d'armée allemand était assez désagréable" (Hoffmann).
Het korps had vóór zich, in het beboschte terrein ten N. van
Muschaken, belangrijke vijandelijke krachten, en van deze krach
ten kon men een poging tot doorbraak verwachten, zoodra zij het
gevecht vanuit het Zuiden hoorden naderen.
Bovendien werd het korps, in zijn uitgerekte opstelling, in den
rug bedreigd door een oprukkende en belangrijk sterkeren vijand.
En dit voorwaarts gaan bleek toch zeker niet een „ongeschikt
heid van den vijand tot den strijd" een gedeelte van de niet bij
Tannenberg ingezette en nog in het Zuiden toevende troepen,
rukte thans in den rug van v. Fran?oi's posten-keten op.
M. a.w. de waardeering van den vijand op dat oogenblik al
thans zooals dat oogenblik in de bedoelde artikelen wordt geschetst
was niet zuiver.
Wel blijft het de groote verdienste van den ongetwijfeld stoutmoe-
digen en koelbloedigen Duitschen aanvoerder, dat hij tegen de zeer
gevaarlijke bedreiging uit het Zuiden de juiste maatregelen neemt
„il ne prisait pas trés haut la puissance offensive des Russes, et,
dans ce cas du inoins, il avait absolument raison. II décide de
n'abandonner nullement l'encerclement de 1' adversaire du nord
et de ne mettre en ligne pour la défensive vers le sud que les forces
absolument indispensables" (Hoffmann).
Dezelfde vlieger, die het bericht van de nadering der Russen uit
het Zuiden bracht, waarschuwde ook het Hoofdkwartier.
Op dat oogenblik 30 Augustus 's morgens is de slag als
slag gewonnen reeds den 29en heeft men in den staf de maat
regelen aangegeven voor de liquidatie van den slag, voor de
uitbuiting van het succes.
Thans dreigt, behoudens het nog steeds bestaande gevaar door
een ingrijpen van het leger van Rennenkamf uit het N. of N. O.,
een tweede gevaar uit het Zuiden.
En Ludendorff stelt voor om uit de frontgroep thans dadelijk
in marsch te zetten in de richting van den uit het Zuiden nade
renden vijand het Landweerkorps von der Goltzde vesting
troepen van den generaal von Unger (6 bataljons, 1 esk., 4
batterijen); de 41e divisie (XX korps); de 3e reserve-divisie.
Derhalve een meer dan voldoende versterking voor het be
dreigde 1 korps.
966
