1090
Van den Cöte du Poivre reden wij via de „Tranchée des bayonettes naar het
fort Douaumont. Bij de bezichtiging van de „tranchée des bayonettes welke
een soort kijkspel is geworden, bleek onze mentor een nuchter mensch te zijn,
die het verhaaltje van de bezetting, die met het geweer in den arm plotseling
zou zijn bedolven, tot zijn ware proporties wist terug te brengenen die
ook zeer terecht meer bewondering wist te uiten voor eene bezetting, die
besloten had ter plaatse te vallen en daarom 36 uren lang de hevigste Duitsche
aanvallen wist af te weren, dan voor het sprookje van de levendbegravenen.
Hij was van meening, dat de gansche bezetting tijdens het hevige en lang
durige gevecht ten slotte moet zijn gevallen, en dat de Duitschers daarop de
loopgraaf eenvoudig hebben dichtgeworpen. Thans maakt het om dezen zand
hoop (waaruit een aantal verroeste bajonetten en geweerloopen te voorschijn
komen) opgetrokken steenen gebouw met zijn monumentale toegangspoort
(geschenk van den Amerikaan „Rand", 500000 francs!) een wel wat protse-
rigen indruk.
Wij bezochten daarna het moderne fort Douaumont. Omtrent de verovering
door de Duitschers is bekend, dat deze bij verrassing heeft plaats gehad toen
door een misverstand (gebrek aan verband) het fort tijdelijk onbezet was
Men bedenken hierbij wel, dat de forten geen vaste fortbezetting meer hadden,
dat zij niet meer de hoofdsteunpunten vormdentot welke onjuiste opvatting
men zich had laten verleiden door de treurige ervaringen door de Belgen bij
Luik en Namen opgedaan. Maar later is wel gebleken, dat de forten welke
nu eenmaal op de belangrijkste punten in het te verdedigen terrein zijn
gelegen en in elk geval een zekere mate van passief weerstandsvermogen
bezitten', toch bezet worden en toch verdedigd wordenzoodat ontwapening
slechts nadeelen oplevert. u i i
Douaumont maakt op 't eerste gezicht den indruk van een geheel plat
geschoten en totaal vernield werkde keelkazerne, welke men over de geheel
dichtgevallen keelgracht nadert, is beschadigd. Maar men dient hierbij wel te
bedenken, dat deze beschadiging mede het gevolg is geweest van de beschie
ting door de Franschen toen de Duitschers het fort in bezit hadden genomen.
Inwendig echter is de kazerne met haar onderkomens nog voor een groot
deel intact. Van de tijdens de zware Duitsche en Fransche beschietingen
ontelbare ingevallen projectielen zijn er voor zoover was na te gaan-
slechts een drietal geheel doorgeslagenoverigens scheen het betongebouw,
hoe beschadigd het er ook uitzag, nog zeer wel verdedigbaar. De pantser-
koepels waren niet doorgeslagen. Hieruit zou de conclusie zijn te trekken,
dat gewapend beton van de goede samenstelling nog zeer wel in staat is om
ook aan de zeer zware beschieting welke hier heeft plaats gehad weerstand
te Hierna'werd het fort de Vaux bezichtigd (in 1911 modern afgebouwd) dat
een even beschadigden indruk maakt als Douaumont. Doch ook van dit fort
is de keelkazerne nog grootendeels intact, en zijn de keelkazematten voor het
groot flankement, welk met 5 a 6 m. gewapend beton waren gedekt, nog
volkomen onbeschadigd. Zooals bekend zal zijn capituleerde het door den
von allen Seiten laut über die Ziffern 2 und 3 des Befehls.in denen die
Truppenführer einen gewissen Widerspruch fandenViel bedenkhcher
"erschien es ihnen aber noch, dasz gerade das Moment der Ueberraschung
"hinfallig zu werden drohe; denn durch die Artillerie-Vorbereitungund unser
"Vorfühlen gegen die 1. feindliche Linie am 1 Angriffstage erhalte der Feind
"Klarheit über u. s. w. Eine Klarung konnte naturgemasz nicht sofort erfol-
"genu. s. w. Eine solche Klarung ist leider restlos auch in den folgenden
',',Tagen nicht erzielt worden!"
Behalve de 83 man van het 5e regiment zware artillerie, voor de be
diening van de vuurmonden, was geen infanterie-bezetting in het fort
aanwezig.
Dus tegen de keel
