Terloops mochten we hiervóór in herinnering brengen, dat het
vraagstuk van de scheiding van het leger in het moederland en het
Indische leger in latere jaren meermalen een punt van bespreking
heeft uitgemaakt, i)
Geheele vereeniging van de beide legershet leger in Nederland
en dat hier te lande heeft in het midden der vorige eeuw ern
stig in de bedoeling gelegen van de Regeering, blijkens het
Koninklijk besluit van 29 September 1849 No. 102 (Recueil Mi
litair), betreffende de overplaatsing van officieren van het leger in
Nederland naar het leger h. t. 1. Het laatste artikel vangt aan met
de woorden Bij een eventueele vereeniging van het leger in
Oost-Indië met dat hier te lande, wordt de onderlinge verhouding
der officieren van beide legers, met betrekking tot hun rang en
anciënniteit nu en vooralsdan vastgesteld, enz.".
In dit verband mag nog de vraag opgeworpen worden of dit
vraagstuk al of niet anders geformuleerd, - zooals de fusie der
beide officierskorpsen, het brengen van het Indische leger onder den
minister van oorlogthans van Defensie nog gerekend kan
worden onder de groote legervraagstukken welke ons thans, of in
de toekomst zullen, bezighouden.
In den tijd dat men in Nederland nog ernstig aan vereenigen
dacht, beschouwde men h. t. 1. het vraagstuk als opgelost. Schreef
b. v. een Indisch legercommandant, de generaal Cochius, in zijn
advies over het denkbeeld van den generaal GAGERN (1844-45)
om een uit Europeanen samengesteld bataljon van het leger in
Nederland in Indië garnizoen te doen houden en om de zes jaren
door een ander bataljon uit Nederland te doen aflossen, niet
„dit is mijns oordeels, wel de ongelukkigste en schadelijkste maat
regel voor 's landsdienst, welke men zou kunnen nemen
Zeker zal men gezien het huidige systeem van legervorming
in Nederland niet opnieuw tot een dergelijk voorstel komen.
Toch schreef een ongenoemd schrijver in 1896 2) het brengen van
het Indische leger onder den minister van oorlog in beschouwing
nemende „Er is veel, dat voor deze gewichtige verandering pleit"
om daaraan nog toe te voegen „Terugkeer naar den toestand van
vóór 1830 wil echter niet zeggen „vereeniging van de beide legers,
fusie van de twee officierskorpsen, troepenbewegingen tusschen
Nederland en de Koloniën op de Britsche en Fransche manier".
Het ligt niet in onze bedoeling hier dit vraagstuk verder te be
handelen. Wel om te suggereeren dat het wel eens opnieuw onze
aandacht zou kunnen vragen en zulks naar aanleiding van het
1136
Men zie bijv. Het rapport der commissie, ingesteld bij K B. van 21
October 1898 no. 15 in zake samensmelting van de officierskorpsen van het
leger in Nederland en in de Koloniën en bezittingen des Rijks in andere
werelddeelen. Dit rapport bevat een volledig historisch overzicht van het
vraagstuk.
2). I.M.T. 1896. Het Indische leger onder het Ministerie van Oorlog.
