Verklaart dit mogelijk ook schrijvers uitlating„Hoewel ik
wel aanwijzing heb dat de methode bruikbaar is, kan ik nog
niet het bewijs leveren. Dat zou alleen kunnen door de methode
eenige jaren toe te passen". Men zal toch echter niet aannemen,
dat b. v. de Amerikaansche legerautoriteiten de toepassing en
invoering van hun „intelligence testing" op groote schaal op
„aanwijzingen" hebben gefundeerd evenmin is dit geschied bij
het Nederlandsche legeronderzoek. Zijn mogelijk echter, die
vraag dringt zich beangstigend naar voren, en vorenstaand citaat
schijnt de juistheid van een bevestigend antwoord te bewijzen,
de proeven toegepast zonder voorafgaande grondige ijking, niet
op een beperkt aantal personen, doch op groote groepen Dan
toch zou het meeste elementaire beginsel van een psychotech
nisch experiment met voeten zijn getreden. Waardebepaling van
psychotechnische proeven mag niet achteraf, na toepassing, ge
schieden voorafgaande ijking moet, inzake de practische waarde
en nuttige bruikbaarheid, definitieve, onomstootbare gegevens
verschaffen. Gaat men toch werken met ongeijkte proeven dan
gaat men onbekende grootheden, i. c. de psychische en psycho-
physische eigenschappen van individuen, met willekeurige, on
bekende maatstaven meten.
Hierbij mag verder niet uit het oog worden verloren, dat
proevenseries, met succes in andere landen toegepast, niet wille
keurig naar elders kunnen worden overgeplant. Daardoor was b.v.
van de bekende Fransche Binet tests voor andere landen van
Europa grondige omwerking en nieuwe ijking noodig, als, b. v.
door Stern en Bobertag voor Duitschland, Trèves en Saffioti voor
Italië, Terman en Childs voor de Vereenigde Staten, Roels en
Van der Spek voor Nederland is geschied. Evenmin is het verder
ook geoorloofd, als somtijds geschiedt, uit testgroepen, als b.v.
de Binet-serie, de Amerikaansche legerproeven, willekeurige tests
te lichten en toe te passen. In het organisch geheel der serie,
die, na volledige toepassing, een beeld van het algemeen intel
ligentieniveau van den proefpersoon geeft, hebben zij hun
symptomatische beteekenisgeenszins echter als een daaruit
genomen willekeurige schakel.
Wat ijking van proeven betreft, geenszins is de moeilijkheid
daarvan te onderschatten als lid van de Nederlandsche leger-
commissie maakten wij daarmede practisch kennis. Waarom zijn
echter, zoo vraagt men zich af, tevoren de proeven niet toegepast
op personen, in diverse geledingen het milieu vertegenwoordi
gende, waaruit de recruten voortspruiten, als leerlingen van
dessa-scholen, van Hollandsch-Inlandsche scholen, e. d. Door
rangvergelijking van proefuitkomsten met schoolresultaten, beoor
deelingen van onderwijzers, enz. had men dan op een betrouw
baarder basis ter beoordeeling van de waarde der proeven komen
te staan. Dit is toch de weg die, ook in de Vereenigde Staten en
Nederland, door de legerpsychologen werd bewandeld.
26
