e) 2 letterraderen v, welke evenals h aan den omtrek van letters
zijn voorzien (A t/m I, K). Elk dezer raderen is vast verbon
den met 1 stroomwisselaar m en grijpt direct in een tandrad
k. Elke beweging van het rad k, tengevolge van 1 pen i, doet
het rad v over 0,1 van zijn omtrek draaien, waardoor steeds
5 der 10 contactschijfjes, welke zich aan de binnenzijde der
raderen v bevinden, contact maken met de 5 pennen w, en
telkens een letter tegenover de merkstreep op het deksel ver
schijnt.
Voorts onderscheiden we 2 assen fx en gx op de voorste as
fx zijn vast bevestigd de raderen t en e, alsmede, doch dan los,
de 2 stellen raderen j en k. Elk stel van 3 raderen j-k-j vormt echter
één vast geheel. Op de 2e as gi zijn vast aangebracht de 4 letter
raderen h, alsmede de aan deze vastgebonden raderen g. De rade
ren g en t grijpen direct in elkaar de verschillende overbrengingen
zijn nu zoodanig, dat niettegenstaande het ongelijk aantal pennen
i en de gelijke diameter der raderen h toch alle raderen j en daar
mee k, en dus ook v over eenzelfden hoek verzet worden. Elke
as is voorzien van een knop, p resp. r, waarmee de assen kunnen
worden gedraaid. Op de knop r zijn 3 merkstreepen aangebracht,
n.l. c, en d, dicht bij elkaar en ei er diametraal tegenover. De
beteekenis van deze 3 merkstreepen is de volgende
le. streep ex boven (rood gekleurd).
De beide assen zijn ontkoppeld, zoodat de raderen g-h, v-k
en e onafhankelijk van elkaar, gedraaid kunnen worden en
dus nu elk voor zich instelbaar zijn de hefboom bx is vrij
van het rad e.
Hierdoor ontstaat de variatie in het kiezen van een wille-
keurigen beginstand. Deze stand wordt aangegeven door een
combinatie van 6 letters, welke al dan niet een uit te spreken
woord vormen (in fig. 1 is als voorbeeld aangenomen de volg
orde BERLIN). Het aantal origineele beginstanden bedraagt
dus 10 X 10 X 23 X 21 X 19 X 17= 15600900.
Bij herhaaldelijk neerdrukken van eenzelfden toets licht steeds
dezelfde lamp op.
2. streep dx boven (zwart gekleurd).
Stand voor het vercijferen, resp. ontcijferen. De beide assen
zijn gekoppeld door de raderen g en t. De 6 raderen h en v
hebben nu t.o.v. elkaar een vasten stand bepaald door den
actieven stand der pennen i. Bij het neerdrukken van een toets
wordt via den hefboom bx en het rad e de 4 raderen h, 1 stand
verder gedraaid de beide raderen v volgen deze beweging
alleen voor zoover zij door den stand der pennen i hiertoe ge
dwongen worden.
Wordt een toets neergedrukt, dan licht een bepaalde lamp op
bij het eenige malen achtereen neerdrukken van éénzelfden
toets wordt (in het algemeen) steeds een ander Iettervenster
