laatste decennia een ommekeer gekomen, door de ongehoorde
vorderingen der techniek, en de steeds dringender wordende
eischen der practijk tot het vinden van onontsluierbare vercijfer-
ringsmethodes. Aan die eischen werd niet het minst klem bij
gezet door de vorderingen der techniek zelve (radio, luisterap
paraten, enz.).
Uitvoerige beschouwingen hierover, hoe belangrijk èn interes
sant overigens ook, moeten echter achterwege blijven. Ik zal mijn
beschouwingen in hoofdzaak slechts beperken tot machines van
de soort als door den Heer C.V. beschreven, welke soort het
kan niet worden ontkend inderdaad behoort tot een der beste,
welke de techniek ons tot op heden heeft geleverd.
Men heeft bij deze machines den klaren tekst slechts te tikken
op de wijze als bij een gewone schrijfmachine, waarop de ver-
cijfering automatisch (electrisch) plaats vindt. Den crypto-tekst
(bij ontcijferen den klaren tekst) kan men op de machine zelf
aflezen door middel van „lampindication", dan wel men kan
dezen automatisch getijpt krijgen door electrische communicatie
van de chiffreermachine met een speciaal voor dat doel ge
construeerde schrijfmachine. (Gebruikt men een machine zónder
lampindication, dan moet men een schrijfmachine gebruiken, daar
men op zulk een machine den crypto- (klaren) tekst niet kan
aflezen.
De onontsluierbaarheid (dus de geheimhouding) wordt bij deze
soort machines gewaarborgd door de groote „periodiciteit" ruim
15'/2 millioen, waaronder verstaan moet worden dat men, wan
neer men met een bepaalden beginstand (zie hieronder) begint
te vercijferen, men een tekst van ruim 15'/2 millioen letters zou
moeten tikken, om wederom automatisch in dienzelfden begin
stand terug te komen. Eerst dan zou men, wanneer men den
zelfden tekst nogmaals zou gaan tikken, een met den eersten
volkomen gelijkluidenden cryptotekst tot resultaat verkrijgen. Dat
deze wijze van vercijfering dus 100 °/0 waarborg biedt tegen
ontsluiering, behoeft m i. geen nader betoog.
Of hierin echter zonder meer al dadelijk een motief moet wor
den gevonden om deze of soortgelijke machines in het Leger
in te voeren, is een geheel andere kwestie, bij welker beant
woording niet uitsluitend en misschien zelfs niet eens in de
eerste plaats de schier ongelimiteerde mogelijkheden welke
de machine biedt, in beschouwing moeten worden genomen.
Ontegenzeggelijk heeft het gebruik van deugdelijke (uit
technisch en cryptografisch oogpunt) chiffreermachines voordee-
len, doch uiteraard ook nadeelen, zij het dan ook, dat deze na-
deelen wellicht speciaal gelden voor militair gebruik. Deze voor-
en nadeelen dienen nauwkeurig tegenover elkander te worden
afgewogen.
De voordeelen zijn
73
