11. TECHNISCHE RUBRIEK.
1. MODERNE CRYPTOGRAFEN.
(met 3 figuren),
door
Ir. TH. CANTER VISSCHER.
Ie Luit. Art. e. i.
Onder „cryptografie" verstaat men de leer der geheimschriften.
Deze wetenschap heeft dus ten doel, om een zekere mededeeling, in
de gangbare, voor elkeen, direct leesbare taal gesteld, om te zetten
in een, welke alleen door ingewijden is te verstaan. De omzetting
van den normalen, klaren text in geheimschrift kan geschieden
met behulp van geheime en open code's dan wel van cijferschrift
dit laatste woord heeft zijn ontstaan te danken aan het feit, dat
in de cryptografie vooral na Richelieu's tijd veel gebruik ge
maakt wordt van Arabische cijfers. Het overbrengen nu van den
klaren text dan wel van een open code in het geheime-codeschrift
wordt genoemd het vercijferen of chiffreren het weder omzetten
van cijferschrift in klaar schrift heet het ontcijferen of déchiffreeren.
Het vercijferde bericht wordt genoemd een cryptogram.
Reeds van het begin van de cryptografie af, heeft men getracht,
het vercijferen ook met behulp van apparaten te doen plaats vinden.
Deze toestellen z.g. cryptografen dienden in de eerste plaats
tot verhooging van de geheimhouding van het verzonden cryptogram
en voorts ook voor het ermee verkregen meerdere gemak.
In den loop der jaren hebben zich deze cryptografen van de
oudste primitieve vormen, zooals ze in gebruik zijn geweest o.m.
bij de Spartanen, ontwikkeld tot de ingenieuze, mechanische toe
stellen van heden. 2)
60
1) Zie voor de verschillende begrippen o. m. Voorschrift geheime Be-
richtenwisseling voor de Landmacht Breda K. M. A. 1927.
De toepassing van open code, als b.v. de A. B. C.-code, de Bentley-code,
X.A.A.-code, enz. blijft hier buiten beschouwing evenals het gebruik
van sympathetische inkten.
2) De cryptograaf der Spartanen de z.g. Scital bestond uit een cylinder,
waaromheen een soort veterband werd gewikkeld. Hierop werd het
te verzenden bericht geschreven, dat dus alleen te lezen was door perso
nen, welke in het bezit waren van een rol, precies overeenkomend met
die van den afzender.