2. DE KOLONIALE RESERVE.
1 April 1891—1 April 1931.
door
W. F. E.
Op 1 April a. s. viert de Koloniale Reserve te Nijmegen haar
veertigjarig bestaan. Bij de herdenking van dit heugelijke feit,
bieden wij het jubileerende korps hierbij onze beste wenschen aan.
Tevens willen wij van deze gelegenheid gebruik maken om
een terugblik te werpen op het ontstaan en de geschiedenis van
dit wervingsinstituut.
Als opvolgster van het Koloniaal Werfdepot te Hardewijk is
de geschiedenis van de Koloniale Reserve, evenals die van haar
voorgangster, de geschiedenis der koloniale werving. Het zij
ons daarom vergund hierop even dieper in te gaan.
Tal van omstandigheden hebben er toe medegewerkt, dat de
koloniale werving steeds een zaak moest zijn van aanhoudende
overheidszorg. Wanneer wij in de geschiedenis der koloniale
werving teruggaan tot het midden der vorige eeuw, toen het
werfdepot te Hardewijk werd opgericht, zien wij, dat naast enkele
tijdperken van voorspoed, er vele zijn geweest, waarin men met
alle mogelijke middelen nauwelijks de jaarlijksche aanvullings
contingenten, welke het Indisch Leger vereischte, voltallig kon
krijgen. Talrijk zijn de middelen geweest, welke bij de werving
zijn toegepast en of deze in de vorige eeuw, volgens de tegen
woordige inzichten, altijd even goed door den beugel konden,
is een vraag, welke wij niet volmondig met „ja" zouden durven
beantwoorden.
Bij de oprichting van het koloniaal werfdepot werd bepaald,
dat de koloniale werving zou worden bestuurd door het Depar
tement van Oorlog, in overleg, doch zonder dadelijke bemoeienis
van het Departement van Koloniën. De kosten voor het werfdepot
zouden worden bestreden uit de daarvoor op de begrooting van
Nederlandsch-Indië uitgetrokken sommen. Dat deze tweeslachtige
toestand, welke tot het begin van deze eeuw ook ten aanzien
van de Koloniale Reserve bestendigd bleef, dikwijls tot veel
wrijving aanleiding gaf en niet ten goede kon komen van de
werving zelve, behoeft geen betoog.
Met alle middelen is steeds getracht de werving op peil te
houden. Onder deze middelen nam in de vorige eeuw het systeem
284
