Ook bij het Beil-concern is men bezig de Morse-toestellen te
vervangen door de apparaten van Morkrum-Kleinschmidt. Op de
beurslijn New-York—Chicago - San Francisco b. v. zijn reeds
bijna 300 teletypes in gebruik, waarvan ca de helft alleen in
Chicago zijn opgesteld.
Ten slotte komen de boven beschreven machinetelegrafen door
hun groote voordeelen (blz. 449) ook voor z uiver-militaire doelein
den in aanmerking; voor ons zijn de voordeelen echter niet altijd
direct in geldswaarde uit te drukken Dit, alsmede het feit, dat
dergelijke constructies in de eerste plaats gemaakt zijn ten behoeve
van civiele diensten, mag voor ons volstrekt geen reden zijn, het
bestaan ervan te negeeren. In dit verband haal ik hier het onder-
volgende aan (Mil. Wochenblatt 1930, no. 13, S 483): „Das
Verhangnis der Marneschlacht 1914 ist zum Teil dadurch mit-
verschuldet worden, dasz die Nachrichtenverbindung zwischen
der Obersten Heeresleitung und den Armeen den Erfordernissen
der Zeit nicht mehr entsprochen hat. Soli das Nachrichtenwesen
der höheren Stabe (O. H. L. Heeresgruppen-Kdo, A. O. K. und
Gruppen-Kdo) jederzeit auf der Höhe stehen, dan werden sich die
Heeresverwaltungen dauernd darüber unterrichtet halten, wie sich
im Wirtschaftsleben der Schnell-Nachrichtenverkehr zwischen den
leitenden Stellen der Qroszbetriebe abwickelt".
„Ganz besonders fordern die Amerikaner von ihren militarischen
Behörden, dasz sie für ihren Geschafts- und Nachrichtenverkehr
aus den bei der Groszindustrie und dem Groszhandel üblichen
Verfahren und Neuerungen soweit wie möglich Nutzen ziehen".
(Wanneer zal het bij ons ook zoover zijn
Niet alleen in oorlogstijd, waar niemand de groote waarde van
een in voortdurend contact met elkaar blijven van de diverse
troepenonderdeelen zal willen ontkennen, doch ook in vredestijd
kunnen deze machines hun diensten bewijzen. B. v. voor de da-
gelijksche correspondentie tusschen de verschillende garnizoenen
het verkeer kan nu geleid worden langs de gouvernements-tele-
graaflijnen met eigen dan wel apparaten gehuurd van den P. T. T -
dienst. Verder voor de verbinding tusschen het D. v. O. en bij
zondere posten, b. v. de Artillerie Inrichtingen dit verkeer moet
plaats hebben langs eigen ondergrondsche lijnen, welke eventueel
ook voor de telefoonverbinding kan dienen. Deze verbinding is
in oorlogstijd van nog grootere waarde dan in vredestijd.
Alleen een rentabiliteitsberekening kan uitwijzen, welke methode
de meest economische is.
De praktijk in Duitschland heeft echter reeds aangetoond, dat
de teletype-verbindingen in gebruik en in exploitatie belangrijk
goedkooper zijn dan telefoonverbindingen.
456
