„ingeplakt na de ingekomen stukken van den 22 Aug. 's avonds".
Von Schater besluit hieruit, dat deze uitlaadstations dus
ook eerst op den 22sten zijn bekend gemaaktwat toch wel
een wat ver gezochte conclusie schijnt, want de papieren zijn
zeker eerst veel later in het boek ingeplakt.
e. Merkwaardig is echter dat ik ook bij het XX L. K. slechts
de volgende aanteekening vond van den 22 Aug. 6.10 n.m
„Naar de lijncommissie Königsberg telefonisch mededeelt,
„zou het 1 L. K. naar Qraudenz worden vervoerd in plaats
van naar Uoszlershausen, zooals het Legercdo. 8 had bevolen".
Het Cdo. van het XX L K. kende das een vroeger bevel van
dezen inhoud, wat voor mij een bevestiging is van de mede-
deelingen welke ik van Hoffmann en van Von W a 1-
dersee had gekregen, en waaraan tot nu toe niet werd
getwijfelden tevens was die aanteekening voor mij een
bewijs, dat de spoorwegleiding in Königsberg in dwaling
heeft verkeerd omtrent de uitladingsstations, welke overigens
in het gebied lagen van de lijncommissie Dantzig.
f. Bij de Etappeninspectie 8 vond ik dd. 20 Aug.: „8.10 n.m.
„komt bericht binnen van Legercdo. 8, volgens hetwelk het leger
„tot achter den Weichsel zal teruggaan"; op den 21 Aug.:
„voorstel aan Legercdo. 8 om Konitz te kiezen als hoofdetap-
„penstation"op den 22 Aug.: „zenden van een officier
„daarheen ter inrichting; in den namiddag telegram van den
„Generaal-Kwartiermeester dat de verplaatsing naar Konitz
„niet noodig is".
Het door Von Sc haf er medegedeelde plan van het Legercdo.
8 van den 22 Aug. om naar Dirschau te gaan („omdat Dirschau
voor het Legercdo zou worden vrijgemaakt") heb ik nergens ge
vonden of moet die zin slechts een subjectieve opvatting weer
geven
Dat Generaal Von Prittwitz persoonlijk op den 20 Aug.
's avonds nog geruimen tijd aan den terugtocht achter den
Weichsel heeft vastgehouden, blijkt onomstootelijk uit de door
mij op blz. 337 van mijn boek woordelijk weergegeven aanhaling
uit het telefoonboek van het XVII L. K. (ongeveer 9 n. m.).
12. Zooals ik intusschen heb vastgesteld, bevat ook het dagboek
van de lijncommissie Dantzig niets nieuwsmaar, daarentegen
bevat ook het dagboek van het Gouvernement Graudenz geen
475
Noch iiberzeugender als Quelle ist das Fernsprechbuch des XVII A.K.,
in das alle wichtigen Ferngesprache sofort protokolliert wurden, und in dem
es heiszt„20 Aug. Ferngesprach zwischen Exz. Von Mackensen und
Exz. Von Prittwitz etwa 9 Uhr abendsRussische Narewarmee im Vor-
marsch. Armee geht hinter die Weichsel zurück. I A.K. und 3 Res. Div.
werden mit der Bahn abbefördert. I Res. K. und 1 K.D. werden XVII A. K.
unterstellt. XVII A.K. am 21.8 hinter die Angerapp, weiter über Allenburg
auf Elbing. I Res. K. über Darkehnen Nordenburg.
