ter beschikking heeft als snel verbindingsmiddel, radiopost,
commandopost, waarnemingspost (Art. C.) Het kenmerk van dit
optreden is dus incidenteel, voor plotseling opkomende behoefte,
zonder omlijnd plan, ter beschikking van het onderdeel, waarbij
zij zijn ingedeeld, waarbij een verspreide ligging moet worden
aangenomen op voorbereide dan wel geïmproviseerde vliegter
reinen vlak achter de „linie". Geheel anders is het gebruik van
jagers en bommenwerpers. Hun optreden is in het al
gemeen geconcentreerd, volgend een vast omlijnd plan, op een
tijdstip zoo gunstig mogelijk gekozen, hetzij om tijdelijk lucht-
overwicht te verkrijgen waarvan de verkenningsvliegtuigen gebruik
kunnen maken, hetzij voor daadwerkelijken steun van een aan
val of bij het afslaan van een landing. Deze vliegtuigen werken
nimmer onder commando van een ondergeschikten troepencom
mandantzij blijven steeds onder bevel van den commandant
van de opereerende troepenmacht. Deze vliegtuigen stellen de
hoogste eischen wat betreft uitrusting en bewapening, m.a.w. zij
vormen het Luchtwapen zij zijn de ware luchtstrijders.
Na deze uitwijding op meer organisatorisch gebied keeren wij
terug tot de verdere bespreking van ons oorspronkelijk onderwerp.
Bij den bestaanden toestand, vormen de oefeningen in groot
verband, zooals de Legermanoeuvres en de jaarlijks weerkeerende
Divisie-oefeningen de eenige oefeningen voor het Luchtwapen,
waaruit gegevens kunnen worden geput omtrent het gebruik
van de luchtstrijdkrachten ook zijn het vrijwel de eenige prac-
tische oefeningen voor Vliegtuigafdeelingscommandanten, vliege
niers en waarnemers voor hun taak in oorlogstijd.
Dit moet naar onze meening als een minder wenschelijken
toestand worden beschouwd, daar de opleiding van een afdee-
ling, zoowel wat de commandovoering als wat practische oefe
ning betreft, eerst volkomen voltooid moet zijn, alvorens onder
gelijke voorwaarden als de andere wapens en diensten aan ge
combineerde oefeningen deel te nemen eerst dan kan een zoo
groot mogelijk nuttig effect worden getrokken, zoowel voor wat
betreft de oefening voor de luchtstrijdkrachten als ten aanzien
van de oefening voor de samenwerking met de, gemakshalve
te noemen, grondtroepen.
Nu vinden we bij de verschillende wapens een systematische
indeeling van de oefenstof voor den enkelen man, voor de klei
nere eenheden en tenslotte de oefeningen in grooter verband,
alles binnen het kader van het wapen. Bij de Luchtvaartafdeeling
ontbreekt tot heden de laatste schakel, n. 1. de oefeningen in
grooter verband zooals bij de infanterie de Regimentsoefeningen,
bij de Artillerie de O. I. A. T. en bij de Cavalerie de Cavalerie-
manoeuvres.
Die derde schakel, na de oefening van den enkelen man en
de oefeningen in afdeelingsverband (c. q. groepsverband), met een
691
