grootsch woord te noemen Luchtvaartmanoeuvres, moet de tac
tische leeringen opleveren zoowel voor het luchtwapen zelf als
voor de hoogere leiding inzake de aanwending van het lucht
wapen. De sinds eenigen tijd gehouden tactische oefeningen,
speciaal voor de luchtvaartaangelegenheden vormen reeds een
te waardeeren stap in deze richting, deze toch moeten de on
dergrond vormen voor de Luchtvaartmanoeuvres.
Het groote belang hiervan komt naar voren, indien men zich
rekenschap gaat geven van wat van de luchtstrijdkrachten in tijd
van oorlog moet worden verwacht.
Bij de tot heden gebruikelijke gecombineerde oefeningen staat
de oefening van de grondtroepen op den voorgrond en wordt
veelal verondersteld, dat op het moment waarop de vliegtuigen
moeten optreden „de luchtstrijdkrachten elkander in evenwicht
houden", of wel de vijand er nog niet over beschikt. Men krijgt
dan ook zoo vaak het idee dat de vliegtuigen worden ingezet
om den troep te laten zien dat wij over vliegtuigen kunnen be
schikken tot een juist inzicht voor het gebruik ervan komt men
echter niet, zoomin voor den troep als voor de luchtstrijdkrach
ten zelve.
Het idee, dat, indien de vijand overmachtig is in de lucht
(plaatselijk en/of tijdelijk), onze vliegeniers moeten thuisblijven
is a priori onjuist. Vaak zullen zich omstandigheden voordoen
dat ook verkennen en waarnemen mogelijk zal zijn, ook al bezit
men geen overmacht in de lucht, mits handig partij kan worden ge
trokken van gunstige omstandigheden, van weersomstandigheden,
heuvels, kampongranden enz. teneinde verrassend en snel op te
treden en in samenwerking met andere deelen van de weermacht
het juiste oogenblik van handelen te kiezen. Dit echter vereischt
eene nauwgezette samenwerking en behoorlijke oefening met inacht
neming van allerlei mogelijke belemmerende omstandigheden. Zoo
wel voor het beoefenen hiervan als bij de toegepaste oefeningen dus
ook bij de gecombineerde oefeningen met de grondtroepen zal daar
toe een scheidsrechterlijken dienst in het leven moeten worden ge
roepen, teneinde de wijze van optreden en het mogelijke uitwer
king van de handelingen te kunnen beoordeelen. Het spreekt
vanzelf dat de daarvoor aan te wijzen scheidsrechters geheel op
de hoogte moeten zijn van de wijze van optreden en de mogelijk
heden van het luchtwapen, van het effect van de afweermiddelen
op den grond t.o. van vliegtuigen van de wijze van optreden
van de verschillende soorten van luchtstrijdkrachten en zich een
denkbeeld moeten kunnen vormen van de te verwachten trefkans,
m. aw. de scheidsrechters beter gezegd hulpleiders moeten
zijn in luchtvaartzaken terdege ingewijde personen.
Bij de door ons zoo noodig geachte speciale luchtvaartma
noeuvres moeten de eischen aan het luchtwapen te stellen op
den voorgrond staande grondtroepen kunnen daarbij worden
verondersteld of gemarkeerdhoofdzaken zijn de leiding, de
692
