Dit alles moet een geweldige verandering doen ontstaan in het geestesleven van het betrokken individu en ik zal trachten aan te toonen, dat de wijze waarop deze noodwendige verandering in denken en voelen en handelen te weeg gebracht wordt van buiten gewoon belang is, niet alleen voor het individu zelve, doch ook voor wat men noemt den geest van den troep. De na korten tijd inderdaad optredende verandering in doen en laten van den in dienst getreden jongeling is ons wel bekend deze ontstaat niet alleen lichamelijk door goede voeding en verpleging, doch ook geestelijk echter niet alleen door de bewuste militaire opvoeding, maarniet minder door de zoo sterk gewijzigde levensomstandigheden, die als een onbewuste opvoeding werken. Ik sprak zoo juist van opvoeding en inderdaad, de overeen komst tusschen de opvoeding van het kind tot jongeling en die van den jongeling tot militair is zeer groot. Indien U slechts bedenkt dat opvoeding niets anders is dan de inwerking van het milieu op het kind, dan wordt U duidelijk, dat de opvoeding tot militair, die immers een zoo sterke milieu-wisseling met zich mede brengt, zoo goed vergelijkbaar is met die van het kind. Opvoeding is dus inwerking van het milieu. Echter dient U dan het begrip milieu zéér ruim te nemen het is niet alleen de stoffelijke omgeving, het is ook de omgang met de menschen, die dagelijks met het individu omgaan. Vandaar, dat de opvoeding in engeren zin, die de ouders of opvoeders geven, niets anders is dan het brengen van het kind in een bepaalde omgeving, onder een bepaald systeem van beginselen, die we dan pae- dagogie noemen. En, ik kom er nog nader op terug, het milieu in dien uitgebreiden zin, dien ik er aan gaf, dus alle uiterlijke invloeden, die het wordend individu ondergaat, dit milieu is t.o.v. de karaktervorming veel belangrijker dan de aangeboren aanleg van het individu. En opvoeding is in wezen niets anders dan karaktervorming: het aanleeren van maatschappelijke vormen en gebruiken bij de opvoeding van het kind vergelijke men met de militaire vormen en gebruiken bij die van den soldaat; bij beiden valt slechts onder datgene, wat ik als opvoeding versta, de wijze, waarop ze aangeleerd worden. Het zal U dus duidelijk zijn, dat ik de opvoeding van den soldaat in principe gelijk stel aan die van het kind; er is slechts een gradueel verschil: het karakter van het kind wordt gevormd tijdens en door het milieu, dat van den soldaat vervormd. Een verschil is er dus wel. Immersvorming verloopt gemakkelijker dan vervorming. Gelukkig echter, dat onze recruten nog jong zijn, zoodat vervorming zoo goed mogelijk is. Indien ik dan, na deze lange inleiding tot de beschrijving der begrippen over ga, dan zal ik trachten U niet zoo zeer door definities als wel door voorbeelden de begrippen ichhajt en sachlich duidelijk te maken. 650

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1931 | | pagina 2