terwijl het draaipunt van den schakelarm met een LK (cq. groe-
penkiezer) is verbonden. Zoodra nu een abonné den hoorn van
den haak neemt, begint de OZ van de betrokken groep deelne
mers, waartoe de oproepende behoort, te draaien en wel net zoo
lang totdat het contact van den oproependen abonné is gevon
den. Zoodra de abonné het zoemerteeken hoort, mag hij met zijn
kiezerschijf het gewenschte nummer draaien. Is de opgeroepene
vrij, dan klinkt het z. g. vrij-teeken, in het tegenovergestelde geval
het bezet-teeken. Voor geval 2 deelnemers van éénzelfde groep
abonné's gelijktijdig den hoorn van den haak nemen, komt direct
een vrije OZ van een andere groep in werking.
In de uitvoeringsvormen van de OZ bestaat een zeer groote
verscheidenheid. Zij worden toegepast, indien niet meer dan slechts
3 tot 5 °/o van het aantal abonné's gelijktijdig een gesprek moeten
voeren. De met deze OZ uitgeruste installaties zijn veel goed-
kooper dan die met VK, waardoor het ook voor kleine bedrijven
mogelijk is geworden te profiteeren van de voordeelen welke een
automatische huistelefoon-installatie biedt.
De vraag, welk systeem n 1. dat met VK of dat met OZ, de
voorkeur verdient is niet eenvoudig te beantwoordenbeide
systemen hebben hun voor- en nadeelen. Over het algemeen
echter is men het er over eens, dat in kleine installaties met
weinig-sprekende abonné's de OZ verre de voorkeur verdient, in
zeer groote installaties daarentegen de VK; daartusschen bevindt
zich een gebied, waar de keuze beïnvloed wordt door persoon
lijk inzicht.
De kleine installaties met OZ werken met een bedrijfsspanning
van 24 Volt. Door de ïirma S&H worden dergelijke z. g. „klein-
automaten" gebouwd voor 10, 15 en 23 deelnemers; elk wille
keurig aantal aansluitingen rekening houdend met eventueel
in de naaste toekomst te verwachten uitbreiding kan overigens
verkregen worden door een combinatie van deze kleinautomaten te
nemen. De S H kleinautomaten voor 10 en 15 abonné's hebben
2, die voor 23 deelnemers 3 soms 4 verbindingsagregaten deze
kleinautomaten zijn ondergebracht in een klein kastje, dat overal
opgehangen kan worden en zeer weinig plaats inneemt. De naast-
volgende grootte is een centrale voor 50 abonné's, uitgerust èf
met OZ (5 van elk 50-deelige) of met VK. De firma Ericsson
vervaardigt deze kleinautomaten voor 10, 22 en 43 abonné's. De
groote installaties werken met een bedrijfsspanning van 60 Volt.
Groepenkiezers.
De toepassing van enkel LK met de noodige VK, cq OZ is
alleen mogelijk, indien bij een (10 X 10 100-deeligen kiezer
het aantal abonné's niet meer dan 100 bedraagt. Ligt dit aantal
echter tusschen 100 en 1000 in, dan past men z.g. groepenkiezers
(GK) toe, welke gemakshalve van hetzelfde type zijn als de LK.
796
