„komma", „koppelteeken", enz. aan dat euvel worden tegemoet
gekomen.
Is een en ander degelijk beoefend, dan komt de toepassing op
grooter schaal en in hooger verband aan de beurt. In de toekomst
mag geen oefening in hooger verband plaats vinden, zonder dat
de vercijferingsnoodzakelijkheid daarbij niet ter dege wordt over
wogen.
Bij de vraag naar de noodzakelijkheid tot vercijfering van een
te verzenden bericht, komen voor den verantwoordelijken afzender
de navolgende factoren in beschouwing afstand tot den vijand
intensiteit en duur der gevechtsaanraking aard en bedrijfszeker
heid der beschikbare verbindingsmiddelen veiligheid der verbin
dingsmiddelen tegen afluisteren, aftappen, opvangen, onder
scheppen, alsmede tegen overrompeling door den vijand.
De aandacht van den afzender zij daarbij
niet alleen naar 'svijands zijde, doch even
zeer naar achteren gericht (spionnen, kennisne
ming door onbevoegden, bijv. verslaggevers enz.).
Tenslotte de vraag „Wat gaat in dit bijzonder geval vóór,
geheimhouding of snelheid van overbrenging
Al deze zaken openen a.h.w. een nieuw gebied voor troepen-
commandanten.
Er is echter nog méér Ook bij deze oefeningen in grooter ver
band krijgt men volop gelegenheid om fouten tegen de vercij-
feringsdiscipline en thans door maatregelen der tegenpartij
te doen straffen. Een vercijferd bericht, dat tezamen met z'n klaren
tekst wordt opbewaard, kan bij scheidsrechterlijke beslissing dei-
tegenpartij in handen worden gesteld. Hetzelfde kan geschieden,
indien een onvercijferd bericht langs een verbinding wordt over-
of doorgeseind, welke als onveilig moet worden aangemerkt. Wordt
nabij de voorste lijn een cijfervierkant niet onmiddellijk na gemaakt
gebruik vernietigd, dan kan der enscenneeringspartij dat cijfer
vierkant als buit worden toegewezen. En zoo kan men voort
gaan.
Bij groote oefeningen kunnen wellicht aan weerszijden afluister-
diensten worden georganiseerd, waarbij enkele cryptologen worden
ingedeeld. Op deze wijze kunnen onze „cijfer-experts" tenminste
eenigermate in training blijven, en een inzicht krijgen van het
geen in oorlogstijd van hen kan worden gevergd. Terloops zij
hierbij opgemerkt, dat men echter beter doet, om twee of drie
cryptologen bij elkaar op één post te houden, dan hen over meer
posten te versnipperen. Het ontsluieren van met behulp van het
cijfervierkant omgezette berichten is zóó tijdroovend, dat daarvan,,
indien deze taak op één persoon neerkomt althans aanvankelijk
niet veel zal terechtkomen. En dat is heusch niet de schuld,
van den persoon in kwestie
992
