een stimulans zijn gelegen, om na te gaan, hoe we aan die na-
deelen {gevaren) het 'hoofd kunnen bieden, en hoe we de gevolgen
daarvan tot de kleinst mogelijke proporties kunnen terugbrengen.
De beste wijze tot bereiking van dit doel is het opdoen van
practische ervaring.
Zelfs al zou daarbij in den aanvang de actie eener oefening
een enkele maal eens abnormaal traag verloopen als gevolg van
's vijands radio-activiteit, dan weegt de intusschen opgedane
ervaring daar ruimschoots tegenop. In elk geval moet een zooda
nige oefening vruchtdragender worden geacht dan een hoera-
beweging tegen een vijandelijke vlaggen-opstelling als dagelijksch
menu.
In het onderstaande zal ik trachten voor enkele gevallen welke
zich ten aanzien van de vraag „storen of afluisteren kunnen
voordoen, een oplossing te geven, waarbij ik echter vooraf nadruk
kelijk wil verklaren, dat de gegeven oplossing geenszins als de
alleen-zaligmakende mag worden beschouwd. Integendeel, juist
door het ontbreken van ervaring op dit gebied, moeten de in
dit opstel neergelegde denkbeelden slechts worden beschouwd
als een stoot „om den steen aan het rollen te brengen", waarbij ik
hoop, dat er inderdaad beweging in „den steen' zal komen,
m.a. w. dat anderen, i.e. ter zake méér tot oordeelen bevoeg
den, zich met dit onderwerp zullen gaan bezighouden, en niet
zullen schromen, om hunne zienswijze aan het papier toe te
vertrouwen.
Storen. Is dit wel een aanbevelenswaardige handelwijze?
Ik meen deze vraag in algemeenen zin ontkennend te moeten
beantwoorden. Door te storen berokkent men den vijand weliswaar
misschien zelfs enkele uren tijdverlies, maar daarmee houdt het
hem toegebrachte nadeel dat intusschen op critieke momenten
zéér groot kan zijn dan ook op: we worden er zelf niets wijzer
door
Aangezien men bovendien slechts kan storen, als men de door
den vijand gebezigde golflengte heeft ontdekt, m. a. w. op het
moment, dat men hem ongemerkt zou kunnen beluisteren, zoo
geeft men daardoor in zekeren zin op dat gebied (en dientenge
volge wellicht óók op tactisch gebied) het element der verrassing
geheel noodeloos prijs. De vijand toch, eenmaal door ons storend
optreden gewaarschuwd zijnde aangaande onze activiteit op dat
gebied, zal daarna de uiterste voorzichtigheid bij zijn (draadlooze)
electrische berichtenwisseling betrachten, door daarvan zoo spaar
zaam mogelijk en steeds in code (of in geheimschrift) gebruik
tc melken
Wordt tot storing overgegaan, dan kan de vijand deze storende
werking ontloopen, door instantelijk over te gaan tot het seinen
op een andere uiteraard van te voren bepaalde reserve-golf
lengte. Dit is intusschen gemakkelijker gezegd dan gedaan, hoè
