We hebben hier kennelijk te doen met een schizothym, wat
ook weer tot uiting komt in zijn leptosome bouw.
De klassecommandant noemt hem heftig en prikkelbaar in
gesprek, wat op emotionaliteit wijst. Actief is hij zeker niet. B ij
buien met plezier aan den arbeid. Dus geen doorzettend actief
mensch, doch iemand die pas werkt als hij gedreven wordt
door een emotie. Na een reprimande is hij lang ontstemd,
hetgeen duidt op secondaire functie. We vernemen verder, dat
zijn enthousiasme voor Indië niet groot ishij is geen uitblinker
op het sportveld (niet-actief), niet geestig, maar wel zelfstandig.
Egoïstische neigingen komen aan het licht, bovendien is hij een
ongunstig element in den troep.
Zoo alles resumeerend vinden we dus een emotioneel, secon
dair functionneerend en niet-actief persoon, dus (volgens Heymans
en Wiersma) een sentimenteel type, juist tegenover het
sanguinische staande.
Sentimenteele schizothymen zijn juist die typen,
die het in Indië niet goed kunnen bolwerken en het meest voor
afkeuring in aanmerking komen. (3)
De prognose hebben we hier gesteld ongunstig omdat:
We hier een type hebben, dat neiging zal vertoonen om
heimwee te krijgen. De emotionaliteit maakt immers de her
inneringen aan zijn vroegere omgeving intens en de secondaire
functie maakt die voorstellingen hecht. Hij komt er niet los van.
Hij zal er zich niet flink doorheen slaan (niet-actief!) en door
zijn hypersensibel karakter gauw in conflict komen met meer
vlotte, maar minder fijn besnaarde kameraden. Trouwens „kame
raden" zal hij nooit maken.
Is het nu niet mogelijk, dat die ongunstige factoren emotiona
liteit en secondaire functie, die het „Ichhafte" zoo sterk op den
voorgrond doen treden, worden tegengegaan Dit is zeker mo
gelijk door het aankweeken van activiteit, wat zeker denkbaar is,
maar dan bestaat het gevaar, dat hij een gepassioneerd
tijpe zal worden, dat de wereld juist bevecht. Als hij dan in
zijn streven tegenwerking ondervindt, heeft hij kans (ais min
dereeen querulant te worden. Hij zal allicht een zeer ongunstig
element in den troep zijn die met taaie volharding zal opkomen
tegen vermeend onrecht en met martelaarsidealen voor oogen zijn
roodpaspoort zal weten te forceeren.
Een gepassioneerd type is nooit geschikt voor mindere
Wat kan nu het resultaat zijn van dit nieuwe ingestelde psy
chologische onderzoek? Voorloopig dit: een schat van gegevens
op militair-psychologisch gebied wordt op die manier verzameld,
326
(3) Dr. H.J. H. van Lienden. Cyclothymie en sch.izoth.ymie. Geneeskundig
Tijdschrift voor N. I. Oct. 1930 Batavia.
