q het gewicht van de lading in kg.k de kruitconstante en stellen we X=ï-H^ a e W=^ a2k c' e c' c dan is onder bepaalde omstandigheden m /x3.e en W F (m) n (functie van m en n.) Met behulp van een rekenliniaal zijn de gezochte waarden van x, A en p gemakkelijk te vinden. Het bepaalde punt A, p (snijpunt van de horizontale lijn A met de kromme p in het rechter-bovendeel der fig., hier b. v. van de horizontale lijn A 0,44 en de kromme p 6 vanwaar wordt uitgegaan, wordt gepro jecteerd op de e-as; dit projectiepunt wordt nu verbonden met het reeds bepaalde x-punt, hetgeen de waarde van m oplevert op de schaal (m),. Van deze waarde van m wordt, uitgaande van de schaal (m)2, een lijn getrokken naar het projectiepunt van A, p op de n-schaal (nu verkregen in het rechter-benedendeel van het nomogram), waardoor op de W-as de bijbehoorende waarde van W wordt gevonden en daarmede na een omrekening (b. v. met behulp van een rekenliniaal) de gezochte waarde van V. Het nomogram is geconstrueerd door den Franschen kapitein der Infanterie Desquaires. Voor meerdere voorbeelden van derg. nomogrammen moge verwezen worden o.m. naar: Artilleri-Tidskrift, 1922, Haft. 6, blz. 261: „Ett hjalpmedel vid överslagsberakningar för artilleripjaser", van Ragnar Sjöberg. Artilleri-Tidskrift, 1924, Haft 4 en 5, blz. 187„Nomogram", van T. Hedqvist. Revue d'Artillerie, 1929, Aug., blz. 151 „Graphique pour les réglages par coups fusants hauts," van M. Tarbouriech. Lehrbuch der Ballistik, van Dr. C. Cranz. Dl I. In de Ingenieur no. 47 1931 komt een artikeltje voor, waarvan een gedeelte speciaal, voor ons van belang is. Dit gedeelte moge hieronder volgen „De Nomografie werd langzamerhand theoretisch ontwikkeld in tijdschrift-artikelen. Voor een snelleren vooruitgang was een hevigen stoot noodig, n. 1. de oorlog van 1914. Men begon toen in Frankrijk te beseffen, dat een loopgraaf een minder geschikte plaats is voor een artillerieofficier om be rekeningen uit te voeren en dat een rekenplaat, waarop in enkele seconden een verlangd getal kon worden afgelezen, te verkiezen was boven een formule of een tabel. Maurice d'Ocagne, reeds professeur a l'Ecole Polytechnique te Parijs werd als reserve luitenant-kolonel aan het hoofd geplaatst van een Bureau de Nomographic, behoorend bij de Section Technique de l'Artillerie. 411 4

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1932 | | pagina 65