telegrammen, welke tusschen de geallieerde Hoofdkwartieren moes
ten worden gewisseld, vaak verzonden moesten worden via
neutrale landen, waar de tegenpartij (evenals trouwens de
geallieerden zelf) centra van spionnage had.
Dat deze omstandigheid niet vóór het uitbreken van een oorlog
was voorzien, kan zeer zeker als een leemte of een kortzichtig
heid worden aangemerkt (a bon entendeur etc
De berichtenwisseling te velde door middel van radiotelegrafie
werd al spoedig zóó overstelpend, dat de onderscheidene luister
posten, welke de radiogrammen opvingen, moeite hadden met
het juist opnemen daarvan, en de teksten van éénzelfde bericht,
door verschillende posten opgevangen, zelden overeenstemden.
Men breidde toen aan Fransche zijde het aantal luisterposten
uit, om op deze wijze als het ware de meerderheid te doen uit
maken, welke der opgevangen lezingen de juiste was, doch het
daarmee beoogde resultaat werd niet bereikt, daar ook het aantal
verschillende interpretaties evenredig toenam.
Oorzaak gebrek aan voorbereiding en oefening in vredestijd
Dat aan de Duitsche geoefendheid in het vercijferen veel ont
brak, bleek wel ondubbelzinnig uit het groote aantal verzoeken
om herhalingen, welke verzoeken vaak in klare taal wet den gedaan
en beantwoord.
Spoedig deden sommige Korpsen (speciaal de Cavalerie; be
ruchte telegrammen van von Marwitz) algeheel afstand van vercij-
fering.
De oorzaken waren o. a. dat de Duitsche vercijferingssystemen
te gecompliceerd waren, alsmede dat het vercijferingspersoneel te
weinig geoefend was in het toepassen er van. Sommige draad-
looze stations trokken te velde zonder instructies aangaande de
vercijfering te hebben ontvangen, en eveneens zonder aanwij
zingen omtrent te gebruiken golflengte en oproepseinen.
In de eerste dagen van den oorlog moesten de Chefs van
Cavalerie-Korpsen zich maar onderling met elkander verstaan ten
aanzien van de draadlooze berichtenwisseling.
De uitgezonden radiogrammen kwamen dan ook vaak zéér
langzaam door, ongerekend nog den voor het ver-(ont-)cijferen
daarvan benoodigden tijd. Soms moesten ze 3 a 4 maal worden
herhaald. Het is dus alleszins begrijpelijk, dat men al spoedig
geheel afstand deed van vercijfering.
Een analoog verschijnsel had plaats in het Russische leger
(zie aldaar).
Toch is dit algeheel afstand doen van vercijfering niet zóó
heel ergin het bijzonder niet, wanneer men dit van het heden-
daagsche standpunt beschouwt. Wat toch is het geval
Thans weet men met zekerheid, dat een verzonden klaar
bericht door den vijand wordt meegelezen.
352
