I. EEN EN ANDER MET BETREKKING TOT ONZE SPOOR
WEGEN EN HET MILITAIR SPOORWEGVERVOER
door
J. SLAGTER,
Kapitein van den Generalen Staf.
Het java-spoorwegnet beschouwd van militair standpunt.
Java wordt in de lengterichting doorsneden door vrijwel even
wijdige spoorwegverbindingen, die in het Westen resp. van
Batavia en Buitenzorg uitgaande, samenkomen in Soerabaia. De
W. uitgangspunten zijn onderling verbonden, terwijl verder een
drietal dwarsverbindingen (Cheribon-Kroja, Semarang-Soerakarta,
Babad-Djombang) bestaan. Van Batavia gaat bovendien een lijn in
W. richting tot de Westkust van Java en van Soerabaia in O. rich
ting tot de Oostkust. Behalve de belangrijke verbinding Soerabaia-
Malang, die verder over Blitar en Kediri gaande, bij Kertosono
weder op de hoofdlijn aansluit, zijn er nog een aantal eenvoudige
(secundaire) spoor- en tramlijnen, die alle op de hoofdlijn aan
sluiten. Voor het doorgaand verkeer West-Oost en zeker ook met
betrekking tot het militaire vervoer, dient (Bantam en het gedeelte
van Java ten O. van de lijn Soerabaja-Malang buiten beschouwing
latende) de verbinding Batavia-Cheribon-Kroja-Soerabaia als de
voornaamste te worden aangemerkt. Wel is de lengte van deze
verbinding grooter dan die over Cheribon-Semarang-Goendih naar
Soerabaja, maar daartegenover staat, dat te Semarang eigenlijk
niet van een rechtstreeksche verbinding tusschen de S. C. S. en
de N. I. S. kan worden gesproken. De overgang van troepen met
hunne treinen zou zeer veel moeite en tijd kosten, zoodat men
wel kan aannemen, dat het vervoer langs de S. S. lijnen, niette
genstaande het langere traject, sneller zal verloopen dan dat over
de S. C. S.-N. I. S. lijnen.
Het feit, dat over de S. S. lijn met grootere snelheid mag wor
den gereden dan over de lijnen van de S. C. S. en de N. 1. S.
(max. 60 km.) werpt voor militair vervoer weinig gewicht in de
schaal, daar de snelheid van militaire treinen bij concentratiever-
voer niet boven laatstbedoeld maximum uitgaat. Van meer be-
teekenis is echter de grootere kwetsbaarheid van de S. C. S. baan,
welke langs de kust loopt.
687