ernstige mate rekening blijven houden met den oorlog als middel
in de internationale politiek tot het bereiken van een gesteld doel.
Engeland, de Vereenigde Staten en Japan weigerden b. v. om
slagschepen als specifiek offensief aan te merken of te erkennen,
dat hun offensief karakter toeneemt, naar mate hun tonnage groo-
ter en hun bewapening zwaarder is. Frankrijk aanvaarde tenminste
de laatste stelling, doch ten aanzien van de zware veldartillerie
was de verhouding juist omgekeerd.
Een ander voorbeeld leverde de onderzeeboot, welke door een
der bezitters van de grootste slagschepen als uitsluitend offensief
werd beschreven, terwijl Frankrijk e. a. landen (w. o. Nederland) er
vooral een defensief wapen tegen de grootste slagschepen in zagen.
Alleen in het speciale comité voor de chemische en bacterio
logische strijdmiddelen kon een voldoende mate van overeenstem
ming worden bereikt om een werkelijk gemeenschappelijk rapport
vast te stellen.
Enkele landen namen in alle commissies nog een bijzonder
standpunt in. Zoo betoogde Duitschland steeds, dat alle bij het
vredesverdrag van Versailles aan dat land ontzegde wapens daar
door tot specifiek offensieve gestempeld waren en dus thans aan
alle landen verboden dienden te worden. Sovjet-Rusland trachtte
steeds alle landen te overbieden en Italië deed soms op andere
wijze hetzelfde.
De Nederlandsche gedelegeerden hebben in alle commissies
een redelijke opvatting der resolutie van 22 April bepleit om de
Alg. Commissie in staat te stellen het aanvaarde beginsel van
qualitatieve ontwapening te verwezenlijken. In vele gevallen kon
den zij samenwerken met de gedelegeerden van de Skandinavische
landen, waarbij zich vaak weer anderen aansloten.
I. Het rapport van de Landcommissie.
In verband met de door de Alg. Commissie op 22 April geno
men besluiten de qualitatieve ontwapening als beginsel te aan
vaarden en in de eerste plaats die wapens aan een onderzoek te
doen onderwerpen, welke
le. het meest uitgesproken offensief karakter hebben,
2e. een sterke bedreiging vormen voor de nationale verdedi
ging en
3e. een groot gevaar vormen voor de burgerbevolking,
heeft de Landcommissie als uitvloeisel van de vorenbedoelde be
sluiten op den 7den Juni een rapport ingediend, waarin artillerie,
gepantserde voertuigen en bepaalde versterkingen aan een be
schouwing zijn onderworpenvoor de behandeling van de wa
penen, welke werden geacht uitsluitend onder het derde criterium
814