grootere vullingbussen, die langdurige bescherming moesten kunnétj geven tegen een groote verscheidenheid van gassen. De bussen werden hierdoor te groot en te zwaar om directe bevestiging aan de gelaatstukken mogelijk te maken en zoo kre gen wij vullingbussen zooals reeds werd medegedeeld, die door een rubberslang aan het mondstuk van het masker werden ver bonden en die dus gescheiden van het eigenlijke masker werden gedragen. Aanvankelijk bestond de vulmassa dezer bussen alleen uit een stof, die de eigenschap bezat om verschillende gassen te adsor- beeren (d. i. verdichten van net gas op de kooloppervlakte, vast te houden)dit was de z. g. geactiveerde kool, resorbtie-kool, poreuze of spons-kool. (Het in den handel verkrijgbare Norit b. v. is een vorm van die stof). Werden de oorlogsgassen in zui veren gfls-vorm gebruikt, dan werden zij door deze vulmassa volkomen geadsorbeerd, vastgehouden doch toen men de che mische strijdmiddelen niet uitsluitend als gas-wolken, doch in nevel- of rookvorm ging verspreiden bleken de vulmassa's deze nevel- of rookwolken NIET tegen te houden Dit lijkt zonderling, maar de verklaring is eenvoudig. Een zuivere gas- (of damp-) wolk bestaat uit talrijke, zelfs door de sterkste microscoop on zichtbare kleinste deeltjes, waaruit het gas is samengesteld, welke kleinste deeltjes moleculen worden genoemd. Een rook wolk echter bestaat uit talrijke klompjes of groepen van moleculen bij elkaar-, deze rookdeeltjes, klompjes moleculen dus, zijn wèl zichtbaar door een ultra-microscoop, waarmede wij ze als kleine stipjes kunnen zien bewegen (Brownsche beweging). Bestaan nu die molecule-klompjes of groepjes uit vaste stof, dan spreken wij van rook-, bestaan die klompjes of partikeltjes uit uiterst kleine druppeltjes vloeistof, dan hebben wij met een nevel te maken. Zoo is b. v. gewone sigaren-rook een voorbeeld van een wolk van kleine vaste deeltjes, dus een rook-wolk. Met een vaporisator, b. v. een Flit-spuit, maken wij daarentegen een wolk van uiterst-fijne vloeistof-druppeltjes en krijgen wij ongeveer een voorbeeld van een nevel-wolk. De moleculen nu verkeeren in een voortdurende eigen bewe ging of trilling, de moleculair-beweging genoemd. Worden deze moleculen nu in gas-vorm met de ingeademde lucht meegezogen door een laag van poreuze kool heen (van de vullingbus b. v.), dan worden deze moleculen als het ware door hun eigen bewe ging (moleculaire snelheid) links en rechts weggeslingerd, komen daardoor in de tallooze gaten en holten van de poreuze kool terecht, en blijven daar hangen. Rook- of Neveldeeltjes echter, klompjes van moleculen dus, zijn vee! zwaarder en trager dan de enkele moleculen afzonderlijk) hun trilling en bewegingen zijn veel trager, lang zoo heftig niet als van de enkele moleculendeze klompjes vliegen dus niet zoo 853

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1932 | | pagina 79