alleen een imitatie van de Chineesche eedgenootschappen in hpt
vaderland waren.
In ons Indië heeft men ze te beschouwen als republieken in
het geheim, als de kongsi s uit oudere tijden, door de met asso
ciatiegeest behepte Chineezen heimelijk gevormd, toen het hun
niet meer veroorloofd was, die kongsi's openlijk in stand te
houden; zoolang het zelfstandig kongsiwezen bloeide was er ook
geen reden tot oprichting van geheime genootschappen en be
stonden deze dan ook niet.
Èn door hun kongsi's, èn door hun geheime eedgenootschap
pen hebben de Chineezen ten slotte getracht hun macht onder
ling uit te breiden en hun zelfstandigheid tegenover het Neder-
landsche Gezag te verdedigen.
Geboren en getogen op Nederlandsch grondgebied, en persoonlijk
veelal onbekend met China, hebben de Chineezen in deWester-
Afdeeling van Borneo, zulks in tegenstelling met dez.g. „Pra-
nakan-Chineezen" van de overige gebiedsdeelen en speciaal van
Java—, blijk gegeven, eigen nationaliteit, zeden en gewoonten te
kunnen behouden en toonen zij heden ten dage nog een leven
dige belangstelling voor de Chineesche vraagstukken in het moe
derland. 2)
Men zal dus n. m. m. voortdurend rekening hebben te houden
met hun steeds politiseerend karakter, een karakter, dat bij elke
verwikkeling geneigd is aan een drang naar ongebonden zijn toe
te geven.
En van Bestuurswege wordt,—voor zoover bekend—, aan dit
overigens nijvere en belangrijke gedeelte van de bevolking dan
ook de noodige aandacht besteed.
II. BEWAPENING en VECHTWIJZE.
Bewapening.
Tot de offensieve handvuurwapenen behoorden de tjonto's of
ijanto's en de z. g. Dajaksche geweren.
De blanke wapens waren de lansen, handzwaarden en dolken.
Het voornaamste vuurwapen was de tjonto tjantozijnde een
pijp of buis van gesmeed of gegoten ijzer of van koper, lang
1.50 of 2.25 Ned. el met een ijzerdikte van */2 tot 3/4 duim, een
trechtervormige tromp, van achteren gesloten met een kulas en
van een groot zundgat voorzien, doch zonder laadstok of aanzetter.
Het wapen had een inrichting voor opgelegd schieten, door
dat op 3/4 afstand van den tromp een soort statief was aange
bracht, waarin de loop op- en neerwaarts kon draaien, en dat
885
Ontleend aan Van Rees „Montrado".
2) Tijdens het jongste optreden van de Japanners bij Shanghai was er
steeds een groote opwinding te Pontianak bij aankomst der Singapore-booten
•welke de nieuwste berichten omtrent het Shanghai.front brachten.
