De actie werd daarom gestaakt en de geheele geïmproviseerde
exp. macht ging terug. De „De Rhijn" stoomde verder naar China.
Dit échec bleef natuurlijk niet zonder gevolgen.
Opgeblazen van trots versterkten de „Thai Kwongers" hun
legerscharen, heschen de oorlogsvlag in Montrado en breidden
verder hun acties uit in de richting Sepangsambas en Pemangkat.
De strijdmacht werd georganiseerd, de verpleging werd uitste
kend geregeld en de noodige munitie werd verzameld en opgelegd.
Verder onderkenden de opstandelingen de strategische waarde
van Pemangkat en na het aantal strijders op 7000 te hebben
gebracht, begonnen zij een veldtocht tegen de ons bevriende
Sam Ti Khiouw kongsi (van Hoklo-Chineezen), dreven deze terug
tot op den rechteroever van de Sambas en stelden zich in het
bezit van Pemangkat.
In Augustus was de verzetspartij reeds zeer machtig, beheerschte
het gebied van de Sedau tot Pemangkat, had dus 2 strategisch
sterke punten bezet (n. 1. Sedau en Pemangkat) en elke kans op
hulp van de Hoklo-Chineezen voor de Ned. Ind. Troepen gean
nuleerd.
Resumeerende kom ik tot de volgende conclusie
De geheele demonstratie aan de Sedau, tenminste als zoodanig
door de Regeering bedoeld en gegroeid tot een verkapte expeditie,
is een mislukking gebleken.
Het militaire doel was tevoren niet duidelijk vastgelegd, later
naar omstandigheden bepaald en, evenals de expeditie zelf geïm
proviseerd.
Het besluit van den bevelvoerenden officier, eenmaal genomen,
had met meer energie en op tactisch juister wijze moeten worden
uitgevoerd. Zoo was het gebruik van de minderwaardige hulptroe
pen tegen het sterkste punt van de vijandelijke opstelling onjuist en
had na het échec van die troepen een voortzetting van de actie
nog altijd kunnen plaats hebben, desnoods alleen met de matro
zen van de schepen.
Maar de vraag rijst nog, wat de Regeerinq wel had moeten
doen
Waar politieke omstandigheden dwongen tot het afzien van ex
pedities of demonstraties en de Regeering ook niet bij machte
was, om troepen naar de Wester-Af deeling van Borneo te zenden,
had zij zich moeten bepalen tot vertogen, onmiddellijk gevolgd
door een afsluiting van de rivier, een blokkade dus. Eerst later
zouden dan de noodige troepen elders losgemaakt kunnen worden
en zou een expeditie kunnen worden uitgerust.
Montrado had zich dan waarschijnlijk in afwachting van de ko
mende dingen nog rustig gehouden en de Chineezen van de
Sedau moesten, wie weet hoe lang nog in lijdzaamheid alles
afwachten.
Enhet initiatief was aan de Regeering gebleven.
896
