als gezegd, oorspronkelijk niet op de hoogte was van de instruc
tiën, besloot de redoute eenige dagen na de vermeestering te
verlaten en met het grootste gedeelte van de expeditionnaire
troepenmacht terug te gaan naar Sambas, terwijl een vrij zwakke
macht de inmiddels tot fort ingerichte sterkte Peniemboengan
moest blijven bezetten.
Tactisch onjuist moet het genoemd worden, dat, toen eenmaal
de redoute was genomen, de omringende hoogten niet direct blijvend
bezet zijn, vooral waar tijdens de actie van de hoofdcolonne
was gebleken, dat de redoute juist gemakkelijk genomen kon
worden van de zijde van den Pemangkat-berg.
Toch is het besluit van den Kapitein Baden ontegenzeggelijk
ook het gevolg geweest van het niet op de hoogte zijn van de
instructiën; stellig zou hij, daarmede bekend, reeds op 11 of 12
September de actie hebben voortgezet in de richting van de ver-
sterkinkjes op de berghellingen en aldus de bezetting van Pe
mangkat verzekerd 2).
Na 12 September was het te laat en hadden de Chineezen
bereids hun positiën op die hellingen ingenomen.
Ondanks het aanvankelijk succes, de verovering van Pemangkat,
was de expeditie een débacle geworden.
Na het overlijden van Overste Sorg en den terugtocht naar
Sambas, heeft de Resident Wilier aan de Regeering een nieuwe
expeditie voorgesteld direct tegen Montrado, met een minimum
sterkte van 1000 a 1200 man, teneinde met behulp van de kongsi
„Lan Fong' in Mandor het eerstgenoemde landschap tot onder
werping te dwingen.
Was dit voorstel op zich zelf een bewijs van wilskracht en
•volharding van den toenmaligen Regeeringsvertegenwoordiger, de
suggestie, om bij het opzetten van de expeditie te rekenen op de
hulp van een wellicht trouweloozen bondgenoot, i. c. een Chinee-
sche kongsi, ook van Hakka-Chineezen, had de Resident nooit
mogen uiten. Terecht nam het Militair Departement dan ook hier
tegen stelling en bleef het oog gericht houden op Singkawang
als eerste object bij een mogelijke volgende expeditie.
Kort nadat door de Regeering, de beslissing was genomen, om
•niet in te gaan op het voorstel van Resident Wilier, bleek het
advies van het Militair Departement juist, want uit een nader rap-
901
Op den llen September waren de troepen volgens het officieel verslag
hiervoor te vermoeid.
2) De Kapitein Baden moest op den '2en September naar boord, teneinde
met den gewonden Exp. Commandant een conferentie te hebbendie
eene dag van afwezigheid van den wd. Exp. Commandant is voor de
onzen noodlottig geweest.
Ware er een 2e bevelhebber geweest, die onmiddellijk op de hoogte
was geweest van de instructiën, zoo was de actie vermoedelijk anders
-en in elk geval voor de onzen veel gunstiger verloopen,