De gemeenschap tusschen Montrado en Bengkajang werd ver
broken en er waren aanwijzingen voor een uitbreiding van het verzet
in de richting Pemangkat, welke plaats door 30 man bezet was.
Hier zij even aangestipt, dat, evenals later in 1914 geschiedde,
een verzetsbeweging, in één der Chineesche districten begonnen,
zich onmiddellijk uitbreidde naar bijna alle andere districten en
speciaal naar het N., zoodat na een eventueel échec, een uitwijken
naar Serawak altijd nog mogelijk bleek.
Verder gingen ook in 1884, evenals vroeger reeds in 1822 en
later in 1914, de acties der opstandelingen steeds samen met
geruchten van een bedreiging van Pontianak, zoodat de Leiding
daarmede rekening moest houden, omdat al heel vlug in de hoofd
plaats een paniekstemming begon te heerschen, waardoor de zaak
niet direct gediend werd. Zelfs een doortastend man, als de latere
Generaal van Rietschoten, heeft, hoe noodzakelijk de troepen
elders ook noodig waren, tijdens de actie van 1914 ongeveer een
compagnie moeten achterlaten in Pontianak, alleen om een paniek
stemming te voorkomen.
In tijden van verzet, zal het noodig zijn, dat de Leiding bij het
opzetten van een actie en bij het aanvragen van versterkingen
rekening houdt met de zoo noodzakelijke veiligheidsbezettingen;
wat hierboven van Pontianak werd medegedeeld, blijkt ook te
gelden voor de andere plaatsen als Singkawang en Sambas.
Wat was nu het plan van actie, na aankomst van de aange
vraagde versterkingen van Java
Voor zoover uit de archiefstukken blijkt, wilde men eerst den
vijand terugwerpen uit Montrado en daarna de operatiën tegen
Mandor beginnen.
Dit plan was niet slecht; men had waarschijnlijk het plan van
uit Singkawang op te treden tegen Montrado, teneinde door een
krachtig optreden uit het N. ontzag af te dwingen aan de N.
gelegen Chineesche districten en aldus verdere uitbreiding van het
verzet te voorkomenbovendien bleek een actie tegen Mandor
uit de richting Montrado veel beter mogelijk, vanwege de grootere
operatieruimte en de talrijker verbindingen.
Ingevolge het vermelde plan vertrok de G. M. C. met de ver
sterkingen naar Singkawang en rukte op tot Bengkajang en dreef
den vijand terug. De rust keerde in het N. weer; met de 2 compa
gnieën uit Java meende de G. M. C. echter de acties tegen het eigen
lijke verzetscentrum Mandornog niet te kunnen voortzetten
zelfs Montrado werd niet volgens het oorspronkelijk plan bezet.
De acties werden dus gestaakt en er werden nog 2 compagnieën
uit Java aangevraagd.
Tegen half November echter, nog voordat de 2e versterking
van 2 compagnieën was gearriveerd, werd besloten de actie toch
maar in te zetten tegen Mandor, maar thans niet volgens het plan
913
