668'/a %o straal 468»/2 1 '/2 467 %o 26°45'.
De berekening geeft AO 65°39'= 1146°/oo. Hierbij 4%o opgeteld
wordt 1150 °/00.
Het art. A O is dus 5150 °/00-
Hierbij opgeteld de hoek 4167, geeft het azimut der richtbasis van
3017. Dus vindt men wederom een miswijzing van T 3 °/00. Het
nomogram geeft 3017 °/oo. Alzoo is de fout gemaakt met het no
mogram nul °/oo-
Resultaten.
Beide voorbeelden uitgezet op het nomogram leveren respec
tievelijk een verschil op met de berekening van 1 en 0 °/00.
Op den 25sten Mei j. 1. werd de uitgezette vaste richtbasis in
de rooilijn te Batoe-Djadjar aangewend om het nomogram te
controleeren. Het nomogram wees op 2 °/00 nauwkeurig het door
den Topografischen Dienst berekende azimut aan.
Op den 31sten Mei j.l. werd ik uitgenoodigd door den Com
mandant van A I Bg te Tjimahi om de vaste richtbases, welke
vanuit een met nauwkeurigheid bekend punt op Qedong 8 in ver
schillende richtingen waren uitgezet aan mijn nomogram te toetsen.
Het nomogram leverde in de eene richting een verschil op
van 0 °/00 en in de andere richting een verschil van 1/2 %o met
de bekende richtingen.
Mij dunkt dat deze proefnemingen spreken. De te maken
fout met het nomogram bedraagt in maximum 1 %0.
Zooals gezegd, is op de achterzijde van het nomogram aan
gebracht
a. Een staatje van de 8 te gebruiken sterren, elk voorzien van<
de declinatie met bijbehoorend teeken (bijlage II).
b. Een gebruiksaanwijzing van het nomogram (bijlage III).
c. Een herleidingstafel van fictieve km. tot geografische breedte
(bijlage IV).
d. Een korte aanwijzing hoe de meting te verrichten (bijlage V).
e. Tabel I.
De stellingofficier heeft op deze wijze alles bij de hand.
De gang van zaken bij den meettroep.
Ik stel mij den gang van zaken bij den meettroep nu als volgt
voor
De stellingofficier stelt den boussole-hoekmeter op, zooals be
doeld bij ad a., in de nabijheid der batterijstelling(en) en zet de
richtbasis uit in een willekeurige richting, welke in verband met
de terreinsomstandigheden, zich daartoe het beste leent. Vooral
dient hij er op te letten dat de libel van het terreinhoekrondsel
inspeelt, als het rondsel gesteld is op 200. Daarna richt hij met
op 0 0 gestelden hoekmeterstand in de richtbasis. Vervolgens richt
hij op het midden der zon (c.q. ster). Hij noteert nu den stand van 't
16
